TY - JOUR ID - 127394 TI - بهینه‌سازی برنامۀ زراعی مجموعۀ کشت و صنعت خرمدره JO - مدیریت اراضی JA - LMJ LA - fa SN - 2345-6205 AU - بیات, فرهاد AU - پیکانی ماچیانی, غلامرضا AU - جهانسوز, محمدرضا AU - سلیمانی, سعید AD - زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدۀ علوم و مهندسی کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران. AD - استاد بازنشستۀ گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران. AD - و استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه تهران، کرج، ایران. AD - مدیر بخش زراعت، کشت و صنعت خرم‌دره، زنجان، ایران. Y1 - 2023 PY - 2023 VL - 11 IS - 1 SP - 43 EP - 54 KW - الگوی کشت KW - برنامه‌ریزی اقتصادی KW - محصولات زراعی KW - مجتمع کشاورزی DO - 10.22092/lmj.2022.127394 N2 - امروزه، به‌ویژه در کشورهای درحال‌توسعه، مجموعه‌های کشت و صنعت به دلایلی مانند قابلیت برنامه‌ریزی آسان‌تر، افزایش تولید غذا، کاهش هزینۀ مصرف‌کنندگان، تشویق نوآوری و توسعۀ فناورانه، ایجاد فرصت‌های شغلی و افزایش بازۀ دسترسی به غذا، نقش مهمی در امنیت غذایی جامعه ایفا می‌کنند. تحقیق حاضر با هدف ارائه برنامۀ کشت مبتنی بر کمینه‌سازی مصرف آب و بیشینه‌سازی درآمد بخش زراعت مجتمع کشت و صنعت خرمدره به وسعت 1262 هکتار واقع در استان زنجان، انجام شد. تجزیه‌وتحلیل داده‌های اقتصادی (سری زمانی 99-1390) مربوط به گیاهان زراعی آبی کشت‌شده در این واحد تولیدی شامل گندم، جو، ذرت، کلزا و یونجه، از روش حداقل مربعات معمولی بسط یافته توسط پیکانی در نرم‌افزار لینگو نسخۀ 18/0 انجام شد. بر اساس نتایج، سطح زیرکشت محصول جو 118/18 درصد افزایش یافت. برخلاف آن، سطح زیرکشت محصولات گندم، کلزا، ذرت علوفه‌ای و یونجه به ترتیب 33/33، 73/19، 34/79 و 20/44 درصد کاهش یافت. در برنامۀ کشت بهینه‌سازی‌شدۀ این واحد تولیدی، به‌رغم ثبات نسبی درآمد خالص (09/0+ درصد)، کل سطح زیرکشت بخش زراعی (25/87- درصد)، مقدار مصرف آب (25/32- درصد)، ساعت کار ماشین‌ها (25/70- درصد)، تعداد نیروی کار (25/87- درصد)، میزان کودها (30/50- درصد) و سموم کشاورزی (39/45- درصد) نسبت به برنامه فعلی کاهش می‌یابد. در این مدل برنامه‌ریزی، هیچ محصولی از برنامۀ کشت زراعی حذف نشد. برای همین، پیش‌بینی‌های آن واقع‌بینانه به نظر می‌رسد. UR - https://lmj.areeo.ac.ir/article_127394.html L1 - https://lmj.areeo.ac.ir/article_127394_b20d4129328ddc5c9be44541335f933a.pdf ER -