حمایت عسگری لجایر؛ نصرت اله نجفی؛ ابراهیم مقیسه
چکیده
بررسی‌های سازمان بهداشت جهانی نشان دادهاست،در سال‌های اخیراستفاده از داروهای گیاهی به‌طور چشمگیری در سراسر جهان افزایش یافتهاست. با گسترش محبوبیت و تجارت گیاهان دارویی، سلامت، امنیت و کیفیت مواد خام گیاهان دارویی و محصولات فرآوریشده آنها به یک نگرانی عمده سازمان‌های جهانی تبدیل شدهاست. آلودگی‌های زیست محیطی،از جمله ...
بیشتر
بررسی‌های سازمان بهداشت جهانی نشان دادهاست،در سال‌های اخیراستفاده از داروهای گیاهی به‌طور چشمگیری در سراسر جهان افزایش یافتهاست. با گسترش محبوبیت و تجارت گیاهان دارویی، سلامت، امنیت و کیفیت مواد خام گیاهان دارویی و محصولات فرآوریشده آنها به یک نگرانی عمده سازمان‌های جهانی تبدیل شدهاست. آلودگی‌های زیست محیطی،از جمله فلزات سنگین یکی از معیارهای کنترل کیفیت گیاهان دارویی و محصولات فرآوریشده آنها می‌باشند. تحقیقات مختلف نشان دادهاست، غلظتفلزات سنگین در گیاهان دارویی به محیط رشد آنها، نوع گونه گیاهی، شرایط خشک کردن، ذخیره‌سازی، حمل و نقل و فرآوری آنها بستگی دارد.آلودگی محیط رشد گیاهان دارویی به فلزات سنگین ممکن است با تحت تاثیر قرار دادن مسیر زیست‌ساختی متابولیت‌های ثانویه، باعث تغییرات قابل توجه در کمیت و کیفیت این متابولیت‌ها شوند. سازمان بهداشت جهانی حداکثر مقدار مجاز کادمیوم، آرسنیک و سرب برای گیاهان دارویی رابه‌ترتیب3/0، 1 و 10 میلی‌گرمدر کیلوگرماعلامکردهاست. حتی برخی عناصر دیگر مانند مس، روی، منگنز، مولیبدن و نیکل در سطوح بالا می‌توانند سمی باشند ولی سازمان بهداشت جهانی تا به امروز محدودیت خاصی برای این عناصر اعمال نکرده است. با توجه به افزایش استفاده از کودهای شیمیایی، سموم و آفت‌کشهای مختلف برای افزایش عملکرد محصولات کشاورزی از یک طرف و توسعه شهرنشینی و فعالیتهای صنعتی و همچنین مکان برداشت نامعلوم گیاهان دارویی در ایران، عدم نظارت و نبود مقررات ملی برای جمع‌آوری گیاهان وحشی(طبیعی) و احتمال جمع‌آوری از مکانهای آلوده به فلزات سنگین،ممکن است در مواردیاین عناصر در گیاهان دارویی انباشته شوند. اقدامات نظارتی کافی و کنترل کیفیت گیاهان دارویی و محصولات فرآوری شده آنها در کشور باید انجام شود. مقاله حاضر به بررسی اثر آلودگی فلزات سنگین بر تولید گیاهان دارویی و فراورده های آنها می پردازد.