سید پدرام نی نیوا؛ مهرناز شهریور؛ علی نجفی نژاد
دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1400، ، صفحه 221-230
چکیده
استفاده از منابع طبیعی بهعنوان اصل اساسی زندگی، نیازمند دیدگاهی در راستای پتانسیلها و واقعیتهای حاکم بر آن است که تحت برنامهریزی و مدیریت اصولی انجام میپذیرد، هرگونه بهرهبرداری بدون توجه به اصول پایداری، تأثیرات جبران‌ناپذیر و یا پر هزینه را رقم میزند. مطالعه حاضر به پیشبینی و برآورد مقدار جابجایی خاک حاصل ...
بیشتر
استفاده از منابع طبیعی بهعنوان اصل اساسی زندگی، نیازمند دیدگاهی در راستای پتانسیلها و واقعیتهای حاکم بر آن است که تحت برنامهریزی و مدیریت اصولی انجام میپذیرد، هرگونه بهرهبرداری بدون توجه به اصول پایداری، تأثیرات جبران‌ناپذیر و یا پر هزینه را رقم میزند. مطالعه حاضر به پیشبینی و برآورد مقدار جابجایی خاک حاصل از عملیات خاکورزی با بهره‌گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی در راستای ارزیابی، ارائه الگوهای برنامهریزی، اتخاذ تصمیمات مدیریتی، ترویج، آموزش و اجرای پروژه‌های سودمند در ارتباط با کاهش نرخ جابجایی خاک در اراضی زراعی زیرحوضه چهلگزی با توجه به نقشه کاربری اراضی سال 1393 پرداخته است. طی این پژوهش ابتدا نقشه کابری اراضی و شیب اراضی زراعی منطقه، تهیه و نوع ادوات خاکورزی (گاوآهن و چیزل) مورد استفاده نیز از طریق بازدید میدانی تعیین شد و سپس معادلات پیشبینی میزان جابجایی خاک متناسب با نوع ادوات در منطقه انتخاب و با استفاده از آن اقدام به برآورد مقدار جابجایی خاک شد. نتایج پژوهش بیانگر پتانسیل بالای این زیرحوضه در فرسایش خاکورزی و جابجایی خاک با توجه به سهم قابل توجه مساحت اراضی زراعی دیم است؛ بهگونهای که متوسط میزان پیشبینی جابجایی طولی خاک در جهت شیب با استفاده از معادلات گاوآهن‌برگرداندار بهعنوان ابزار غالب در زیرحوضه از 1/40 تا 44/53 متر تعیین شد که با توجه به اهمیت عملیات و فرسایش خاکورزی و همچنین موقعیت زیرحوضه در تأمین آب سد قشلاق نیازمند جدیت و توجه بیشتر به کاهش نرخ جابجایی خاک و واقعیتهای حاکم بر سیستم کشاورزی استان کردستان و کشور ایران است.