محمد رضا مقصودی؛ نصرت اله نجفی
چکیده
افزایش روزافزاون جمعیت انسانی و نیاز به غذای بیشتر از یک سو و کاهش وسعت خاکهای قابل‌کشت و حاصلخیزی آنها از سوی دیگر بشر را به کاربرد کودهای شیمیایی بیشتر سوق داده است. فراهمی عناصر غذایی کم‌مصرف در برخی خاکهای آهکی دنیا با pH قلیایی، مقدار ماده آلی کم (شرایط بیشتر خاکهای ایران) و یا درشت بافت، کم است. محققان تلاش میکنند ...
بیشتر
افزایش روزافزاون جمعیت انسانی و نیاز به غذای بیشتر از یک سو و کاهش وسعت خاکهای قابل‌کشت و حاصلخیزی آنها از سوی دیگر بشر را به کاربرد کودهای شیمیایی بیشتر سوق داده است. فراهمی عناصر غذایی کم‌مصرف در برخی خاکهای آهکی دنیا با pH قلیایی، مقدار ماده آلی کم (شرایط بیشتر خاکهای ایران) و یا درشت بافت، کم است. محققان تلاش میکنند تا با استفاده از فناوریهای نوین موجب افزایش کارایی مصرف عناصر غذایی کم‌مصرف و کاهش مقدار مصرف کودهای آنها برای کاهش هزینهها و کاهش آلودگی محیط زیست شوند. در این راستا نانوفناوری توانسته با تغییر ویژگیهای کودها، محققان را برای رسیدن به کودهایی با کارایی مصرف بیشتر و در نتیجه کاهش مقدار مصرف آنها و کاهش خطرات زیستمحیطی، امیدوار کند. نانومواد شامل موادی است که حداقل در یک بعد اندازهای کوچکتر 100 نانومتر داشته باشند. نانومواد مختلفی به‌عنوان کود برای گیاهان مورد استفاده قرار گرفتهاند که بیشتر آنها در گلخانه و در بسترهای کشت مصنوعی بوده است. اثرات مثبت نانوکودهای آهن، روی، منگنز، مس و مولیبدن بر شاخصهای رشد گیاهان گندم، کلزا، سورگوم، انواع لوبیا، خیار، گوجهفرنگی، بادام زمینی، برخی گیاهان دارویی و غیره گزارش شده است. با این حال، عدم تأثیر و یا اثرات منفی نانوکودها نیز در گزارش‌ها کم نبوده و نباید نادیده گرفته شود. همچنین عواقب ورود حجم عظیمی از این مواد به محیطزیست از طریق کوددهی مبهم بوده و نتیجه ورود آنها به زنجیره غذایی مورد بحث است. بنابراین، به‌نظر میرسد دستیابی به یک کود مطلوب نیازمند انجام تحقیقات بیش‌تری می‌باشد.