ابوالفضل آزادی؛ جمال بنی نعمه؛ سید علیرضا سید جلالی
چکیده
برای شناخت محدودیتهای محیطی تولید و برنامهریزی صحیح کشت، ارزیابی تناسب اراضی و تخمین پتانسیل امری ضروری است. بنابراین مطالعه حاضر با هدف ، تخمین و مدلسازی پتانسیل تولید با مدل‌های مختلف رگرسیون و ارزیابی کمی تناسب اراضی برای کشت گندم در برخی خاک‌های آهکی جنوب بهبهان صورت گرفت. که جهت نیل به این اهداف از مطالعات خاکشناسی نیمه ...
بیشتر
برای شناخت محدودیتهای محیطی تولید و برنامهریزی صحیح کشت، ارزیابی تناسب اراضی و تخمین پتانسیل امری ضروری است. بنابراین مطالعه حاضر با هدف ، تخمین و مدلسازی پتانسیل تولید با مدل‌های مختلف رگرسیون و ارزیابی کمی تناسب اراضی برای کشت گندم در برخی خاک‌های آهکی جنوب بهبهان صورت گرفت. که جهت نیل به این اهداف از مطالعات خاکشناسی نیمه تفصیلی منطقه سردشت بهبهان برای استخراج داده‌های خاک جهت تناسب اراضی استفاده شد، مبنای ارزیابی کیفی، تطابق مشخصات اقلیمی، توپوگرافی و ویژگیهای خاک منطقه با نیازهای رویشی گندم با استفاده از جداول سایس در روش پارامتریک ریشه دوم بود و مبنای ارزیابی کمی، عملکرد در واحد سطح و پتانسیل تولید در نظر گرفته شد. پتانسیل تابشی-گرمائی تولید گندم، متوسط پتانسیل تولید زمین با استفاده از روش ریشه دوم و میانگین عملکرد زارع به ترتیب 7121، 3885 و 3255کیلوگرم در هکتار و نسبتأ مناسب(S2 ) تا نامناسب(N) متغیر می‌باشد، به طوری که غالب اراضی در کلاس تناسب متوسط S2 قرار دارند و فقط حدود 5 درصد اراضی در کلاس نامناسبN قرار دارند. بنابراین کاهش عملکرد موجود در برخی واحدهای اراضی بواسطه تأثیر عوامل محدودکننده از قبیل آهک، بافت و شوری و قلیائیت است. طبق نتایج مدلسازی پتاتسیل تولید به روش رگرسیون استاندارد و گام به گام، مقادیر ضریب تبیین به ترتیب 0/84 و 0/82 و خطای استاندارد (ME) برابر 0/52 و 0/59 و در روش منحنی تخمین برای مدل خطی، درجه دوم و درجه سوم، ضریب تبیین به ترتیب 90/0، 0/91 و 0/92 و خطای استاندارد 0/51، 0/50 و0/50 محاسبه شد. بنابراین روش منحنی تخمین درجه سوم که از مدل رشد فائو برای پیش‌بینی عملکرد محصول استفاده نموده است دارای کارایی بهتری نسبت به مدل رگرسیون استاندارد و گام به گام است که فقط از اثر ویژگیهای سرزمین و عملکرد مشاهده شده استفاده نموده است. بنابراین با توجه به نقش مؤثر و استراتژیک محصول گندم در منطقه، شناسایی محدودیتهای تولید اراضی جهت مدیریت بهینه و مدلسازی پتانسیل تولید در منطقه از نتایج این پژوهش می‌باشد.