محمود علیمحمدی؛ ابراهیم پناهپور
چکیده
در زراعت نیشکر، کود پایه مورد استفاده اغلب دی‌آمونیم فسفات است. در شرایط آب و هوایی جنوب خوزستان و وجود خاک‌های آهکی احتمال اینکه مقدار زیادی از نیتروژن موجود در کود به‌صورت گاز (آمونیاک) از دسترس گیاه خارج شود، وجود دارد. این پژوهش با هدف بررسی اثرات ویژگی‌های خاک، زمان و شرایط آب و هوایی بر روند تلفات نیتروژن به شکل گاز اجرا شد. ...
بیشتر
در زراعت نیشکر، کود پایه مورد استفاده اغلب دی‌آمونیم فسفات است. در شرایط آب و هوایی جنوب خوزستان و وجود خاک‌های آهکی احتمال اینکه مقدار زیادی از نیتروژن موجود در کود به‌صورت گاز (آمونیاک) از دسترس گیاه خارج شود، وجود دارد. این پژوهش با هدف بررسی اثرات ویژگی‌های خاک، زمان و شرایط آب و هوایی بر روند تلفات نیتروژن به شکل گاز اجرا شد. کرتهای آزمایشی در دو مزرعه نیشکر با بافت خاک متفاوت (رسی، لوم رسی سیلتی ) مشخص و معادل 300 کیلوگرم در هکتار کود دی‌آمونیم فسفات در هر کرت به روش نواری در شیار کف جویچه‌ها (سطح خاک) استفاده شد و به مدت شش هفته از این کود نمونه‌برداری انجام و درصد نیتروژن باقیمانده در نمونه‌ها اندازه‌گیری شد. نمونه‌برداری خاک جهت تعیین ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی قبل و بعد از کوددهی انجام شد. نتایج حاصل در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی تجزیه و تحلیل و میانگین تیمارها به روش دانکن مقایسه شدند. نتایج نشان داد تلفات نیتروژن به شکل گاز از کود دی‌آمونیم فسفات، در مزرعه با بافت خاک لوم رسی سیلتی نسبت به مزرعه با بافت خاک رسی تفاوت معنا‌داری نداشت. گذشت زمان و تغییرات دما بر این روند تأثیر بسیار معنا‌داری (در سطح یک درصد) را نشان داد و بیشترین درصد تلفات نیتروژن از کود دی‌آمونیم فسفات در هفته سوم به بعد مشاهده شد. با استفاده از این نتایج می‌توان با رعایت کمترین فاصله زمانی بین کوددهی (کودپایه) تا کشت مزارع نیشکر از تلفات بیش از حد نیتروژن جلوگیری کرد و کارآیی مصرف کود را ارتقاء داد.