محمود عرب خدری؛ حمزه نور؛ علی اکبر عباسی
چکیده
اندازهگیری و ارزیابی دادههای فرسایش خاک و تولید رسوب در مقیاس‌های زمانی و مکانی مختلف، به‌منظور پیشرفت دانش فرسایش خاک، ارزیابی مدل‌ها و طراحی آزمایش‌های فرسایش خاک حیاتی است. تغییرات زمانی بسیار زیاد فرسایش و رسوبدهی بهویژه در آبخیزهای کوچک، لحاظ تمهیدات فنی ویژه در اندازهگیری آنها را ضروری میسازد به‌طوریکه ...
بیشتر
اندازهگیری و ارزیابی دادههای فرسایش خاک و تولید رسوب در مقیاس‌های زمانی و مکانی مختلف، به‌منظور پیشرفت دانش فرسایش خاک، ارزیابی مدل‌ها و طراحی آزمایش‌های فرسایش خاک حیاتی است. تغییرات زمانی بسیار زیاد فرسایش و رسوبدهی بهویژه در آبخیزهای کوچک، لحاظ تمهیدات فنی ویژه در اندازهگیری آنها را ضروری میسازد به‌طوریکه بتوان دادههای مورد نظر را به درستی ثبت کرد. در این راستا، مقاله حاضر با هدف تبیین نکات فنی و ملاحظات در اندازهگیری رسوبدهی حوزه‌های آبخیز تحقیقاتی کوچک طرح‌ریزی شده است. بررسی سوابق موجود دلالت بر نقش رویدادهای حداکثر در رسوبدهی حوزه‌های آبخیز دارد. به‌گونه‌ای که یک واقعه حداکثری (با دوره بازگشت بالا) به‌تنهایی می‌تواند میانگین داده‌ها را تغییر دهد. بنابراین برایرسیدنبهیکمیانگینقابلاعتماداز رسوب‌دهیدرشرایططبیعی،جمعآوریدادههایطولانی مدت ضرورتدارد. برای اندازهگیری رسوب معلق ابتدا نمونهبردار مخصوص رسوب معلق از جریانهای موقتی مشتمل بر دو نوع ساده و خودکار، و تقسیم کننده جریان معرفی شده است. سپس ضرورت ساخت مخازن بتنی و بندهای رسوبگیر در خروجی آبخیزهای آزمایشی تبیین و روشهای مختلف رسوبسنجی برای اندازهگیری بار کل (مجموع بار کف و معلق) تشریح شدهاند.