عزیز مجیدی؛ رامین حمیدی خسرقی
چکیده
مدیریت بهینه حاصلخیزی خاک، یکی از عوامل مهم بهبود تولید کمی و کیفی گندم دیم محسوب می گردد. این پروژه تحقیقی-ترویجی به‌منظور ترویج یافته‌های تحقیقاتی مذکور در دیم زارهای استان آذربایجان غربی در سال زراعی 01-1400 به مدت یک سال اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل 1) استفاده از مایه تلقیح قارچ‌های میکوریزا به‌صورت بذر مال قبل از کشت + برگ ...
بیشتر
مدیریت بهینه حاصلخیزی خاک، یکی از عوامل مهم بهبود تولید کمی و کیفی گندم دیم محسوب می گردد. این پروژه تحقیقی-ترویجی به‌منظور ترویج یافته‌های تحقیقاتی مذکور در دیم زارهای استان آذربایجان غربی در سال زراعی 01-1400 به مدت یک سال اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل 1) استفاده از مایه تلقیح قارچ‌های میکوریزا به‌صورت بذر مال قبل از کشت + برگ پاشی گلایسین بتائین (توصیه یافته تحقیقاتی) و 2) شاهد (عرف زارع: مصرف کود بر مبنای نقطه نظرات کشاورز) بودند. مایه تلقیح قارچ‌های اندومیکوریزا شامل ترکیبی از سه گونه Funneliformis mosseae ، Rhizaphagus irregularis و Claroideoglomus etunicatum به میزان دو درصد (دو کیلوگرم مایه تلقیح به ازای صدکیلوگرم بذر) و برگ پاشی گلایسین بتائین با غلظت 100 میلی مولار (معادل 71/11 گرم در لیتر) در مراحل تولید اولین گره ساقه (کد 31 زادوکس) و مرحله نمو آبستنی (کد 49 زادوکس) بود. نتایج حاصله در استان آذربایجان غربی نشان داد که در تیمار توصیه یافته تحقیقاتی، عملکرد دانه به میزان 355 کیلوگرم در هکتار نسبت به شاهد افزایش یافت (P≤0.05). صفات شاخص برداشت، تعداد خوشه در مترمربع و وزن هزار دانه نیز در این تیمار نسبت به شاهد به ترتیب به میزان 13/5 درصد، 10/18 درصد و 44/11 درصد افزایش یافتند (P≤0.05). در تیمار توصیه یافته تحقیقاتی، جذب عناصر نیتروژن، فسفر، پتاسیم، منیزیم و روی نیز نسبت به تیمار شاهد به‌طور معنی داری افزایش یافتند (P≤0.05). به‌طورکلی، چنین نتیجه گیری می شود که کاربرد مایه تلقیح قارچ‌های میکوریزا به همراه محلول‌پاشی شاخسارای گلایسین بتائین می‌تواند به‌عنوان یک‌راهکار مناسب برای افزایش عملکرد دانه و بهبود کیفیت محصول گندم تحت شرایط مشابه این آزمایش در نظر گرفته شود.