نوع مقاله : فنی ترویجی
نویسندگان
1 پژوهشگر بخش تحقیقات آبیاری و فیزیک خاک
2 پژوهشگر بخش شیمی، حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاه موسسه تحقیقات خاک و آب
چکیده
ایران با سطح زیرکشت بیش از 73 هزار هکتارزعفران، تولید 254 و صادرات بیش از 125 تن در سال مقام اول تولید دنیا را دارد. زراعت زعفران ایران اغلب در مناطق خشک و نیمه‌خشک به شیوه سنتی در اراضی کوچک و خورده مالکی انجام می‌شود. یکی از مشکلات مهم پیشِ روی زعفرانکاران، عدم باروری خاک به منظور کشت مجدد زعفران پس از یک دوره کشت به مدت حدود سه برابر دوره کشت اول است. این موضوع برای توسعه پایدار و حتی ثابت ماندن سطح زیرکشت فعلی زعفران در مناطق زعفرانکاری ایجاد محدودیت کرده است. در خصوص علت کاهش تولید در مزارع زعفران، سه فرضیۀتغییر در خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک، تغییر در وضعیت بیوشیمیایی خاک و تغییر عمده در جمعیت میکروارگانیسم‌های خاک ارائه شده است. پژوهشهای اندکی برای بررسی علل این مسئله انجام شده است. جمع‌بندی نتایج آنها نشان میدهد که پس از یک دور کشت زعفران، در خصوصیات مورفولوژیکی، فیزیکوشیمیایی و ژنتیکی خاک تغییری حاصل نشده و از نظر عناصر کم مصرف هم در خاک محدودیتی ایجاد نمی‌شود. از علل دیگر این محدودیت احتمال تولید مواد آللوپاتیک و تغییر در وضعیت بیوشیمیایی خاک پس از یک دور کشت و ایجاد فتوتوکسی برای کشت مجدد زعفران است. در این رابطه نیاز به بررسی بیشتری میباشد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Investigate the Causes of the Decline in Agricultural Production after a Period of Cultivation of Saffron
نویسندگان [English]
- Ali Akbar Azizizohan 1
- Mohammad Passandideh 2
چکیده [English]
Iran is a major producer of saffron in the world. About 255 tons of saffron is produced on 70 thousands hectares of land, of which 125 tons are exported. Production is practiced on small holding, using traditional cultivation practices. One of the major problems associated with saffron cultivation is soil fertility depletion during the first cultivation period, the effects of which extends for a time period equivalent to three times of the first cultivation period. This will adversely affects the sustainability of saffron production in areas most suited to saffron
Three hypotheses have been proposed as the possible causes of this phenomenon: 1) changes in soil physico-chemical properties, 2) changes in biochemical conditions of the soil and 3) major changes in the population of the soil microorganisms. A few researches dealt with this problem suggest that soil morphological, physico-chemical and genetic properties do not change after one period of saffron cultivation. In addition, no micronutrient limitations were observed in the soil after harvesting the crop. Production of allelopatic compounds is probably the main reason for soil familiar to satisfy crop needs. One study evaluated soil leaching after harvesting the crop saffron cultivation, with the hypothesis that allelopatic compounds may have been produced, and that it is possible to remove them by leaching. The results were relatively successful.
کلیدواژه‌ها [English]
- Allelopathy
- Iran
- Soil productivity
- Re-cultivation
- Sustainable agriculture
- اقبالی، ش.، م. ح. راشد محصل.، م. نصیری محلاتی و ا. کازرونی منفرد . 1387 . اثر آللوپاتیک بقایای اندامهای هوایی و کورم زعفران بر رشد گندم، چاودار، ماش و لوبیا. مجله پژوهشهای زراعی ایران، جلد 6 ، شماره 2، ص: 234 -227.
- بهنیا، م. ر. 1370. زارعت زعفران. انتشارات دانشگاه تهران، 310 صفحه.
- تقی‌زاده، م. ص. 1377. آلیلوپاتی (شیمی و مکانیسم‌های اثرات متقابل). مجله سنبله، شماره 106، ص: 57-52.
- حبیبی، م. ب. و ع. باقری. 1367. زعفران( زراعت، فرآیند، ترکیبات شیمیایی و استانداردهای آن). انتشارات سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران، مرکز خراسان.
- راشد محصل، م. ح.، ج. قرخلو و م. راستگو. 1388. اثرات آللوپاتیک عصاره برگ و بنه زعفران بر رشد گیاهچه تاج خروس و سلمهتره. مجله پژوهشهای زراعی ایران، جلد7، شماره 1،ص: 61 -53.
- عزیزی زهان، ع. ا و ع. ر. سپاسخواه. 1379. اثر آبشویی بر اصلاح خاک و کشت مجدد زعفران. سمینار کارشناسی ارشد، بخش آبیاری، دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز، 38 صفحه.
- عزیزی زهان، ع. ا.، ع. ا. کامگار حقیقی و ع. ر. سپاسخواه. 1385. اثر روش و دور آبیاری بر تولید پداژه و گلدهی در زعفران. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، سال دهم، شماره اول، ص: 49-45.
- عزیزی زهان، ع. ا.، ع. ر. سپاسخواه و ع. کاظمی‌پور. 1381. اثر آبشویی بر اصلاح خاک و کشت مجدد زعفران. چکیده مقالات هفتمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران، کرج، ص: 228.
- غدیری، ح. (مترجم). 1372. اصول و روش‌های علم علف‌های هرز. انتشارات دانشگاه شیراز، 679 صفحه.
- غفارزاده، م. ط. 1377. تأثیر گیاهان بر یکدیگر. مجله نیشکر، شماره 47، ص: 27-26.
- قرائی، ح. 1372. اثر یک دور کشت زعفران بر عناصر کم مصرف خاک در استهبان. گزارش طرح تحقیقاتی، سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران، مرکز شیراز، 26 صفحه.
- قرائی، ح. و م. بیگی. 1370. مطالعه تغییرات خصوصیات فیزیکوشیمیایی و مینرالوژیکی خاک‌های تحت کشت زعفران در منطقه استهبان. گزارش طرح تحقیقاتی، سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران، مرکز شیراز، 37 صفحه.
- کافی، م. 1381. زعفران (فن‌آوری، تولید و فرآوری)، انتشارات زبان و ادب، 276 صفحه.
- نجف‌زاده، ج. 1379. گزارشی از وضعیت تولید، بسته بندی و صادرات زعفران. مدیریت کشاورزی و منابع غذایی، مرکز توسعه صادرات ایران، وزارت بازرگانی، ص: 8-3.
- وزارت جهاد کشاورزی. 1391. آمارنامه کشاورزی سال 1390، جلد دوم، 427 صفحه.
- وفا، م. ن. و م. نیک‌نژاد. 1358. زعفران. نشریه ترویجی شماره 19، دانشگاه شیراز، دانشکده کشاورزی، 21 صفحه.
- Biswas, R., Datta, S.P., Raychaudhuri and Dakshinamurthi C.D. 1957. Soil condition for the growth of saffron at Pampore (Kashmir). Ind. Jur. Agric. Sci. 27 (4): 413-418.
- Jalali, K. 1962. Saffron in Kashmir. Prajna-Banaros Hindu Univ. Jour. 7: 205-211.
- Lambert, D., Campbell, H. G., Arnason, J. T. and Majak, W. 1991. Herbicidal properties of alpha-terthienlyl, a naturally occurring phytotoxin. Can. J. Plant. Sci. 71: 215-218.
- Negbi, M. 1999. Saffron (Crocus Sativus ). Harwood Academic Publishers Amesterdam. 154 pp.
- Scigler, S. 1996. Chemistry and mechanisms of Allelopatihic infractions. Agron. J. 88: 876-885.
- Williamson, B. 1990. Allelopathy In: J. B. Grace and D. Thilman (eds) Perspectives on plant competition. San Diego, California. Academic Press.
)