نوع مقاله : فنی ترویجی

نویسندگان

• هوشنگ قمرنیا ¹
• نرگس سلطانی ²

¹ استاد گروه مهندسی آب پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

² دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مهندسی آب پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

چکیده

زعفران جزء محصولات سالم و ارگانیک کشور است. این محصول با برنامه­‌ریزی مدون و ایجاد زیرساخت­‌ها می‌تواند سهم مهمی در صادرات بخش کشاورزی کشور داشته باشد.زعفران جزء محصولاتی است که به آب کمی نیاز داشته و برای استفاده بهینه از منابع آب ‌وخاک و جایگزینی با گیاهان دارای مصرف بالای آب پیشنهاد می‌شود. هدف اصلی این پژوهش، تعیین نواحی مستعد کشت زعفران در استان کرمانشاه با توجه به برخی پارامترهای اصلی مؤثر در آن است. در این پژوهش از آمار و اطلاعات 20 ساله ایستگاه‌­های هواشناسی استان در دوره 1994 تا 2013 برای تعیین پارامترهای اقلیمی شامل میانگین دما، بارش، تعداد روزهای یخبندان استفاده شد. به منظور ارتقاء دقت نقشه­‌های پهنه­‌بندی استان از آمار و اطلاعات سه ایستگاه هواشناسی سنندج، قروه و ایلام در شمال و جنوب استان نیز استفاده گردید. نقشه سطوح ارتفاعی استان کرمانشاه (DEM)، شیب، استعداد اراضی تهیه و برای تشکیل یک پایگاه اطلاعات مکانی برای منطقه مورد مطالعه استفاده شد. نقشه­‌های مورد­نیاز وارد محیط نرم‌افزار ArcGIS 10شده سپس اطلاعات توصیفی نقشه به آن­‌ها اضافه شد. بر اساس شرایط مورد نیاز برای هر کدام از پارامتر­ها، با توجه به منابع مورد استفاده در این پژوهش و روش تحلیل سلسله مراتبی، AHP وزن­دهی به لایه‌ها و کلاسه‌­بندی نقشه­‌ها انجام شد. درنهایت، هم‌­پوشانی لایه­‌ها در محیط ArcGIS10انجام شد. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که 80/20 درصد شامل7/5082 کیلومتر مربع از مساحت استان، مناطقی شامل کرمانشاه، ماهیدشت، اسلام‌­آباد، نواحی جنوبی شهرستان جوانرود، روانسر، کنگاور، بخش‌­هایی از شهرستان صحنه، گیلان­‌غرب و سرپل­‌ذهاب برای کشت زعفران شرایط مناسبی دارند، همچنین 3/13درصد مساحت استان شامل 2/3258 کیلومتر مربع در استان کرمانشاه شرایط نامناسبی برای کشت زعفران دارند.

کلیدواژه‌ها

• پارامتر‌های اقلیمی
• کرمانشاه
• مکان‌‌یابی

عنوان مقاله [English]

Cultivable Area Zoning of Saffron in Kermanshah Province: An Option for Crop Pattern Change to Cope Water Scarcity

نویسندگان [English]

• h gh ¹
• n s ²

چکیده [English]

Saffron is a healthy and organic product. Regular planning and ordered infrastructure can play an important role in the terms of exportation of agricultural products. Saffron is a low water consumer plant and highly recommended for water consumption optimization. It can be replaced by the plants with high water consumption. The main aim of this study was to identify suitable areas to saffron harvesting in Kermanshah province with regard to some of the main effective factors. Twenty years of meteorology data (1994-2013) from Applied Meteorology Research Center of Kermanshah including temperature, precipitation, number of frost days was used for this investigation. Also information of three meteorological stations in Sanandaj and Qorveh, In the North of Kermanshah and Ilam in the south of Kermanshah were used to enhance the accuracy of the zoning maps. Digital Elevation Map (DEM) of Kermanshah, slope and vegetation of land cover were prepared as the inputs of ArcGIS10 to draw a spatial data base of the studies area. At the end, the descriptive information was added to the map. Based on the requirements for each parameter, regard to the sources used in this study and using AHP method, the weighting procedure was done in different layers and classifying maps. Finally, overlapping layers in the ArcGIS10 were provided. The results showed that in some areas of Kermanshah, Mahidasht, Islamabad, the southern part of Javanrood, Rawansar, Kangavar, Gilan-e-Gharb and Sarpol-ezahab were favorable conditions for saffron cultivation in Kermansah province. Additionally the results of this investigation showed that about 13.3% equal 3258.2 km² in Kemanshah province were unsuitable for saffron cultivation.

کلیدواژه‌ها [English]

• locating
• Saffron
• geographic information systems
• climate parameters
• Kermanshah