فنی ترویجی
هوشنگ قمرنیا؛ نرگس سلطانی
چکیده
زعفران جزء محصولات سالم و ارگانیک کشور است. این محصول با برنامهریزی مدون و ایجاد زیرساخت‌ها می‌تواند سهم مهمی در صادرات بخش کشاورزی کشور داشته باشد.زعفران جزء محصولاتی است که به آب کمی نیاز داشته و برای استفاده بهینه از منابع آب وخاک و جایگزینی با گیاهان دارای مصرف بالای آب پیشنهاد میشود. هدف اصلی این پژوهش، تعیین نواحی ...
بیشتر
زعفران جزء محصولات سالم و ارگانیک کشور است. این محصول با برنامهریزی مدون و ایجاد زیرساخت‌ها می‌تواند سهم مهمی در صادرات بخش کشاورزی کشور داشته باشد.زعفران جزء محصولاتی است که به آب کمی نیاز داشته و برای استفاده بهینه از منابع آب وخاک و جایگزینی با گیاهان دارای مصرف بالای آب پیشنهاد میشود. هدف اصلی این پژوهش، تعیین نواحی مستعد کشت زعفران در استان کرمانشاه با توجه به برخی پارامترهای اصلی مؤثر در آن است. در این پژوهش از آمار و اطلاعات 20 ساله ایستگاه‌های هواشناسی استان در دوره 1994 تا 2013 برای تعیین پارامترهای اقلیمی شامل میانگین دما، بارش، تعداد روزهای یخبندان استفاده شد. به منظور ارتقاء دقت نقشه‌های پهنه‌بندی استان از آمار و اطلاعات سه ایستگاه هواشناسی سنندج، قروه و ایلام در شمال و جنوب استان نیز استفاده گردید. نقشه سطوح ارتفاعی استان کرمانشاه (DEM)، شیب، استعداد اراضی تهیه و برای تشکیل یک پایگاه اطلاعات مکانی برای منطقه مورد مطالعه استفاده شد. نقشه‌های موردنیاز وارد محیط نرم‌افزار ArcGIS 10شده سپس اطلاعات توصیفی نقشه به آنها اضافه شد. بر اساس شرایط مورد نیاز برای هر کدام از پارامترها، با توجه به منابع مورد استفاده در این پژوهش و روش تحلیل سلسله مراتبی، AHP وزندهی به لایه‌ها و کلاسه‌بندی نقشه‌ها انجام شد. درنهایت، هم‌پوشانی لایه‌ها در محیط ArcGIS10انجام شد. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که 80/20 درصد شامل7/5082 کیلومتر مربع از مساحت استان، مناطقی شامل کرمانشاه، ماهیدشت، اسلام‌آباد، نواحی جنوبی شهرستان جوانرود، روانسر، کنگاور، بخش‌هایی از شهرستان صحنه، گیلان‌غرب و سرپل‌ذهاب برای کشت زعفران شرایط مناسبی دارند، همچنین 3/13درصد مساحت استان شامل 2/3258 کیلومتر مربع در استان کرمانشاه شرایط نامناسبی برای کشت زعفران دارند.
شناسنامه علمی شماره
فنی ترویجی
مراد سپهوند؛ شهرام امیدواری؛ فاطمه پرویزی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر استفاده بلندمدت از رسوبات رودخانهای در کشت خیار بر برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاکها، دو قطعه زمین مشابه از فیزیوگرافی تراسهای رودخانهای اطراف رودخانه کشکان (واقع در جنوب استان لرستان) انتخاب گردید. در یک قطعه زمین تاکنون کشت شنی خیار انجام نشده (شاهد) و در دیگری بیش از 30 سال کشت شنی خیار انجام شده ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر استفاده بلندمدت از رسوبات رودخانهای در کشت خیار بر برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاکها، دو قطعه زمین مشابه از فیزیوگرافی تراسهای رودخانهای اطراف رودخانه کشکان (واقع در جنوب استان لرستان) انتخاب گردید. در یک قطعه زمین تاکنون کشت شنی خیار انجام نشده (شاهد) و در دیگری بیش از 30 سال کشت شنی خیار انجام شده بود. دو قطعه زمین به عنوان دو جامعه آماری برای نمونهبرداری در نظر گرفته شدند. برای اندازهگیری و مقایسه خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک دو قطعه زمین، تعداد 10 نمونه خاک از عمق 0 تا 30 سانتیمتری از نقاط مختلف هر قطعه زمین تهیه و تحویل آزمایشگاه گردید.برای مقایسه میانگین پارامترهای مختلف فیزیکی و شیمیایی خاک در دو قطعه زمین، از آزمون t (برای مشاهدات جفت نشده) استفاده شد. تجزیه و تحلیل آماری دادهها نشان داد که اثر استفاده بلند مدت از رسوبات رودخانهای در کشت خیار بر درصد ذرات خاک (شن، لای و رس)، درصد رطوبت اشباع، درصد رطوبت ظرفیت زراعی، درصد رطوبت نقطه پژمردگی دائم، شدت نفوذ سطحی، هدایت الکتریکی عصاره اشباع، کربن آلی ، فسفر قابل جذب، آهن قابل جذب، بور قابل جذب، کاتیونهای محلول (سدیم، کلسیم و منیزیم) و آنیون بیکربنات در سطح یک درصد معنیدار شده است. اثر این شیوه بهرهداری از اراضی (کشت شنی خیار) بر ساختمان خاک (میانگین وزنی قطر خاکدانه ها) و درصد سنگریزه (ذرات با قطر بزرگتر از دو میلی متر) در سطح پنج درصد معنیدار بود.در اثر استفاده بلند مدت از رسوبات رودخانهای در کشت شنی خیار میزان شن خاک از 4/27به 2/65 درصد،میزان لای خاک از6/41به 21درصد،میزان رس خاک از 31 به 8/13 درصد، میزان سنگریزه خاک از 8/19 به 9/26 درصد، رطوبت اشباع از 6/38 به29 درصد و رطوبت ظرفیت زراعی از12/20به 96/12درصد تغییر یافته بود. اثر بلند مدت استفاده از رسوبات رودخانهای در کشت خیار بر اسیدیته، درصد آهک، پتاسیم قابل جذب، روی و منگنز و مس قابل جذب، آنیونها (سولفات، کلر و کربنات) و وزن مخصوص ظاهری خاک معنیدار نبود.
فنی ترویجی
صالح سنجری
چکیده
درحالحاضر،تغییراتکاربریاراضی بهیکمشکلعمده زیست محیطیتبدیلشدهزیرابدون برنامهریزی اصولی وباتوجهاندکبهاثرات مخربزیست محیطیآنهاصورتمیگیرد. ازآنجاکهتغییراتدرکاربریاراضیدرسطوح وسیعوگستردهصورتمیگیرد،بنابراینتکنولوژیسنجشازراهدورابزاریضروری برایارزیابیوسعتومیزانتغییراتپوششاراضیاست. در تحقیق حاضر تغییرات کاربری ...
بیشتر
درحالحاضر،تغییراتکاربریاراضی بهیکمشکلعمده زیست محیطیتبدیلشدهزیرابدون برنامهریزی اصولی وباتوجهاندکبهاثرات مخربزیست محیطیآنهاصورتمیگیرد. ازآنجاکهتغییراتدرکاربریاراضیدرسطوح وسیعوگستردهصورتمیگیرد،بنابراینتکنولوژیسنجشازراهدورابزاریضروری برایارزیابیوسعتومیزانتغییراتپوششاراضیاست. در تحقیق حاضر تغییرات کاربری اراضی منطقه بم در یک دوره زمانی 18 ساله مورد ارزیابی قرار گرفت. برای انجام تحقیق از تصاویر سنجنده TM (Thematic Mapper) ماهواره لندست سال 1987 و همچنین تصاویر سنجنده ETM+ (Enhancement Thematic Mapper Plus) سال 2005 استفاده شد. پس از اقدامات مورد نیاز در مرحله پیشپردازش، با طبقهبندی نظارتشده در محیط نرم‌افزار ENVI 4.3نقشه آشکارسازی تغییرات تهیه و نتایج نهایی ارائه گردید. بهطور کلی نتایج نشان میدهد که گرایش غالب روند تغییرات کاربری اراضی منطقه بم افزایش سه درصدی باغات خرما میباشد. صحت کلی نقشه سال 2005،برابر 98/99 درصد و ضریب کاپای آن 86/99 درصد ارزیابی گردید. بر مبنای یافتههای این پژوهش میتوان اذعان داشت که هر چه توان تولید و یا ارزش اقتصادی یک محصول افزایش یابد تمایل به استفاده از آن بیشتر میشود.
فنی ترویجی
هوشنگ خسروی
چکیده
ایران در یکی از مناطق خشک و نیمه خشک جهان واقع شده است و با توجه به وجود املاح زیاد و شوری موجود در منابع خاک و اّب، ارائه راهکارهای مدیریتی در جهت مقابله با این شرایط محدود کننده حاکم بر کشاورزی ضروری میباشد. اتیلن هورمون گیاهی مهم برای رشد و نمو طبیعی گیاه است. اما در غلظتهای زیاد از جمله در شرایط تنش همانند شوری و خشکی موجب بروز ...
بیشتر
ایران در یکی از مناطق خشک و نیمه خشک جهان واقع شده است و با توجه به وجود املاح زیاد و شوری موجود در منابع خاک و اّب، ارائه راهکارهای مدیریتی در جهت مقابله با این شرایط محدود کننده حاکم بر کشاورزی ضروری میباشد. اتیلن هورمون گیاهی مهم برای رشد و نمو طبیعی گیاه است. اما در غلظتهای زیاد از جمله در شرایط تنش همانند شوری و خشکی موجب بروز مشکل در رشد گیاه میشود. بعضی از باکتری‌های محرک رشد گیاه دارای آنزیمی به نام ACC دآمیناز هستند که قادر است پیش ماده اتیلن یعنی 1-آمینوسیکلوپروپان-1-کربوکسیلات (ACC) را به آمونیاک و آلفاکتوبوتیرات تبدیل و از این طریق موجب کاهش مقدار اتیلن ایجاد شده در اثر تنش در گیاه شود. غربالگری باکتری‌های بومی خاک‌های مناطق تحت تنش خشکی و شوری از نظر فعالیت آنزیمACC دآمیناز، انتقال ژن مذکور به باکتریهایی که دارای سایر خصوصیات منسوب به محرک رشد هستند و همچنین ایجاد گیاهان تراریخته با ژن ACC دآمیناز از مهمترین اقدامات پیشنهادی برای توسعه پژوهش در این زمینه است. وجود منابع غنی از باکتریها در ریزوسفر گیاهان مناطق خشک و شور و توسعه تحصیلات تکمیلی و تعداد قابل توجه علاقه مندان به این گرایش، چشمانداز روشنی فرا روی تحقیقات در این زمینه قرار میدهد.
محمدرضا نائینی؛ محمد هادی میرزاپور
چکیده
استفاده از برخی کودهای زیستی نیتروژنی، علاوه بر تثبیت نیتروژن و تولید هورمونهای محرک رشد توسط ریزجانداران موجود در این کودها که منجر به افزایش رشد و عملکرد محصولات زراعی میشود با تعدیلمصرف کودهای شیمیایی نیتروژنه، مسایل و مشکلات محیطی را نیزکاهش میدهد. کودهای زیستی، حاوی مجموعه ای از فعال‌ترین سویه‌های باکتری‌های تثبیت ...
بیشتر
استفاده از برخی کودهای زیستی نیتروژنی، علاوه بر تثبیت نیتروژن و تولید هورمونهای محرک رشد توسط ریزجانداران موجود در این کودها که منجر به افزایش رشد و عملکرد محصولات زراعی میشود با تعدیلمصرف کودهای شیمیایی نیتروژنه، مسایل و مشکلات محیطی را نیزکاهش میدهد. کودهای زیستی، حاوی مجموعه ای از فعال‌ترین سویه‌های باکتری‌های تثبیت کننده‌ی نیتروژن از جنس ازتوباکتر وآزوسپیریلوماست. به منظور بررسی اثر کودهاینیتروژنه و کود زیستی و نیز اثر توام آنها بر عملکرد و تجمع نیترات در اسفناج، این آزمایش در پاییز 1391 و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش به این قرار بودند: 1- کود زیستی به صورت بذرمال 2- کود زیستی در آب آبیاری 3-کود زیستیبه شکل بذرمال+ کود زیستی در آب آبیاری 4-کود زیستی بذرمال+ 46 کیلوگرم نیتروژن در هکتار (معادل 100 کیلوگرم اوره در هکتار) 5-کود زیستی بذرمال+92 کیلوگرم نیتروژن در هکتار (معادل 200 کیلوگرم اوره در هکتار) 6-مصرف 92 کیلوگرم نیتروژن در هکتار (معادل 200 کیلوگرم اوره در هکتار) 7–مصرف 276 کیلوگرم نیتروژن در هکتار (برابر عرف زارع و معادل 600 کیلوگرم اوره در هکتار) و8- شاهد (عدم مصرف کود زیستی و کود نیتروژنه). نتایج نشان داد بین تیمارها از لحاظ عملکرد ماده تر و خشک اندام هوایی و ریشه و نیز غلظت نیترات اندام هوایی اختلاف معنی داری در سطح 5% آزمون دانکن وجود داشت. بالاترین مقادیر ویژگیهای فوق در تیمار عرف زارع و پایین ترین آن در تیمار شاهد به دست آمد. مصرف توامان کود زیستی و اوره باعث افزایش معنیدار عملکرد تر تیمارها نسبت به شاهد و یا مصرف تنهای کود زیستی شد. با افزایش مصرف اوره، عملکرد ماده تر و خشک اندام هوایی و غلظت نیترات اندام هوایی افزایش یافت، این در حالیاست که تیمارهای کود زیستیِتنها، نتوانست عملکرد ماده تر و خشک اسفناج را به اندازه تیمارهای کود اوره افزایش دهد. بر اساس نتایج پژوهش حاضر، اگرچه بهعلت کوپذیری بالای اسفناج، بالاترین عملکرد تر و خشک اسفناج در تیمار عرف زارع بود ولی پیشنهاد میشود با توجه به اثرهای زیانبار احتمالی مصرف این میزان اوره، طی آزمایش هایی، اثر مقادیر پایینتر کود اوره و نسبتهای دیگری از کود زیستی نیتروژنی مورد بررسی قرار گیرد.
فنی ترویجی
زهرا منعمی زاده؛ محسن قاسمی؛ رضا صدرآبادی حقیقی
چکیده
زعفران(Crocus sativus L.) گرانترین محصول کشاورزی و دارویی است و فراهمی تعادل عناصر غـذایی نقـش بسـیار مهمـی در گل انگیزی و بهبود رشد بنههای آن ایفاء میکند. مصرف کودهای آلی علاوه بر کاهش آلودگیهای زیست محیطی و حفظ تنوع زیستی خاک، بهدلیل آزادسازی تدریجی عناصـر غـذایی نقش مثبتی بر بهبود خصوصیات رشدی و عملکرد این گیاه دارد. با توجه ...
بیشتر
زعفران(Crocus sativus L.) گرانترین محصول کشاورزی و دارویی است و فراهمی تعادل عناصر غـذایی نقـش بسـیار مهمـی در گل انگیزی و بهبود رشد بنههای آن ایفاء میکند. مصرف کودهای آلی علاوه بر کاهش آلودگیهای زیست محیطی و حفظ تنوع زیستی خاک، بهدلیل آزادسازی تدریجی عناصـر غـذایی نقش مثبتی بر بهبود خصوصیات رشدی و عملکرد این گیاه دارد. با توجه به اهمیت اثر مدیریت حاصلخیزی خـاک بـر عملکـرد گـل این گیاه ارزشمند، مطالعات فراوانی درمورد موضوعات کودی و تغذیهای آن انجام شده است. در این نوشتار سعی شده است با نگاهی به پژوهشهای کودی و تغذیهای زعفران در گذشته و حال حاضر، مطالعه جامعی در خصوص بررسی اثرات کوتاه مدت و طولانی مدت سطوح مختلف کودهای آلی و دامی بر عملکرد، وضعیت رشد بنهها و عملکرد زعفران صورت پذیرد. آنچه در این پژوهش سعی در دستیابی به آن را داریم جمعبندی توصیههای کودی مناسب متشکل از انواع مرسوم و جدید منابع کودی است که مبتنی بر پژوهشهای انجام شده به منظور اعمال مدیریت پایدار منابع زیستی و اقتصادی ایران باشد. از آنجـا کـه در منـاطق کاشـت زعفران بویژه در ایران معمولاً محتوی ذخیره رطوبتی خاک نسبتاً پایین است و تنش رطوبتی رخ میدهد، میتوان از طریـق مصـرف کـود دامی باعث بهبود ذخیره رطوبتی خاک و کـارایی مصـرف نهادهها شده و عملکرد را بهبود بخشید و با تولید زعفرانی سالم و ارگانیک در بازار جهانی، سهم کشور را در این تجارت عظیم افزایش داد.
فنی ترویجی
حمایت عسگری لجایر؛ نصرت‌اله نجفی؛ ابراهیم مقیسه
چکیده
منابع تأمین مواد آلی و آب برای خاک‌های زیر کشت ایران محدود بوده و جوابگوی نیاز روزافزون بخش کشاورزی به کودهایآلی و آب نیست. بنابراین، بهدلیل کمبود این منابع، استفاده از لجن فاضلاب و پساب پیشنهاد شده است. پساب، فاضلاب و لجن فاضلاب بسته به منشأ آنها دارای انواع آلودگیهای میکروبی، آلی و معدنی بوده، لذا استفاده از روش‌های نوین گندزدایی ...
بیشتر
منابع تأمین مواد آلی و آب برای خاک‌های زیر کشت ایران محدود بوده و جوابگوی نیاز روزافزون بخش کشاورزی به کودهایآلی و آب نیست. بنابراین، بهدلیل کمبود این منابع، استفاده از لجن فاضلاب و پساب پیشنهاد شده است. پساب، فاضلاب و لجن فاضلاب بسته به منشأ آنها دارای انواع آلودگیهای میکروبی، آلی و معدنی بوده، لذا استفاده از روش‌های نوین گندزدایی و تصفیه آنها پیش از مصرف ضروری است. یکی از این شیوه‌ها استفاده از روش پرتوتابی برای گندزدایی پساب و لجن فاضلاب میباشد. امکان استفاده از پرتوهای غیریون‌ساز ماورای بنفش(UV) و یون‌ساز گاما و بیم الکترون برای گندزدایی پساب وجود دارد. سازوکار متفاوت گندزدایی پرتو یون‌ساز (تشکیل رادیکال‌های آزاد هیدروکسیل، هیدروژن، الکترونهیدراته و غیره) و غیریون‌ساز (آسیب مستقیم به DNA ریزجانداران و تشکیل ترکیب‌های نوری مانند دیمر پیریمیدین) باعث شده روش پرتوهای غیریون‌ساز UVبه عوامل محیطی مانند مقدار جامدات معلق،موادآلی و معدنی قابل اکسایش، اکسیژن محلول، pH، دما و غیره وابسته باشد.از معایب دیگر UV در مقایسه با پرتوهای یون‌ساز میتوان به محدودیت استفاده از آن صرفاً برای گندزدایی پساب ثانویه، امکان رشد مجدد ریزجانداران غیرفعال شده با آن و تغییرات فصلی بازده گندزدایی اشاره نمود. برای گندزدایی لجن فاضلاب فقط میتوان از پرتوهای یون‌ساز استفاده کرد. در بین پرتوهای یون‌ساز، پرتو گاما نسبت به بیم الکترون مزایایی مانند قدرت نفوذ عالی، امکانپرتودهیسطحمقطعضخیم‌ترازلجن، دُز کشنده پایین برای حذف عوامل بیماری‌زا و غیره داشته که باعث استفاده گسترده‌تری از آن میشود. با توجه به نتایج رضایت‌بخش استفاده از پرتوهای یون‌ساز در تصفیه و گندزدایی پساب، فاضلاب و لجن فاضلاب در نقاط مختلف دنیا، نتایج بررسی حاضر می‌تواند تأکیدی بر امکان استفاده از روش پرتوتابی یون‌ساز در گندزدایی پساب، فاضلاب و لجن فاضلاب در ایران باشد.