چالش‌های حقوقی و ضرورت اصلاح قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغی اصلاحی مصوب 1385

نوع مقاله : فنی ترویجی

نویسنده

وکیل دادگستری. کارشناس ارشد حقوقی سابق اداره امور اراضی در سازمان جهاد کشاورزی مازندران

چکیده

حراست و حفاظت از ذخایر زیست‌محیطی و تولید غذای سالم و ارگانیک برای تحقق امنیت غذایی ، از موضوعات مهمی است که در برنامه‌های توسعه ایران همواره مورد توجه قرار گرفته است. وجود دستگاه‌های دولتی و متولی متعدد، چالش‌های حقوقی برای تکمیل و تحقق اهداف توسعه و رشد اقتصادی را طی سالیان اخیر موجب شده است، تا قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغی در اجرا با چالش‌های حقوقی و بعضاً تعارضاتی با سایر قوانین روبرو باشد. این قانون علیرغم اصلاح در سال 1385، باز هم نیازمند اصلاح و تغییر اساسی در مسائلی همچون؛ نوع مجازات مجرمین؛ چگونگی اعاده وضعیت زمین‌های قلع و قمع شده و انتخاب حافظ امین در زمان اجرای آرای قطعیت یافته می باشد. لذا در این نوشتار، به بررسی چالش‌های حقوقی و موازی­کاری‌های دستگاه‌های گوناگون دولتی در این زمینه به شیوه توصیفی-تحلیلی پرداخته­ایم و باور بر  این است که، برای حل چالش های حقوقی و تعارض‌های بی‌پایان و موازی کاری‌های صلاحیتی میان دستگاه‌های عمومی، اتخاذ رویکردی جدید با ادغام قوانین بسیار پراکنده و گوناگون در یک قانون جامع ومنسجم و اعطای اختیارات یکپارچه به یک نهاد یا سازمان مستقل برای تصمیم‌گیری و پیگیری جرائم تغییر کاربری در خارج از حوزه شهرها و روستاها ضروری است تا شاهد کاهش تغییر کاربری‌های غیرمجاز و پیگیری قضایی متناسب با مجرمان در کشور باشیم.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Legal Challenges against the 2006 Amendment of Farm and Garden Land Use Conservation Act and the Need for its Revision

نویسنده [English]

  • hossein esmaeilnasab
lawyer
چکیده [English]

Environmental protection and natural resource conservation aimed at ensuring food security through healthy, organic food production form major items of Iran's development plans. The involvement of too many public agencies and authoritative sources has over recent years led to legal challenges hindering the realization of development and economic goals. This situation has, in turn, caused the Farm and Garden Land Conservation Act to face not only legal challenges in its implementation but, in certain cases, to conflicts with other laws. Despite its amendment in 2006, the law still requires substantial modifications and radical revisions in such areas as punitive measures for violation of law or methods to restore degraded or encroached land, and selection of trustees to carry out legal verdicts when they are approved for implementation. The present descriptive-analytical study explores the legal challenges facing the above Act and the duplicate roles and interventions by multiple government bodies. It is maintained that, as an attempt to resolve the mentioned challenges, conflicts, and parallel work, it is necessary to adopt a new approach that integrates the highly dispersed and diverse laws into a unit hole and one that grants authority to an independent institution or agency to make decisions about and to carry out law enforcement outside the urban and rural legislative units. These provisions are expected to reduce illegal land use changes and to witness proper law enforcement across the state.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Land use change
  • Law
  • Crime
  • Farm & garden land
  1. آشوری، م. 1385، آئین دادرسی کیفری، جلد دوم، چاپ اول: 450ص.
  2. آل اسحاق. ی. 1390، راهنمای راهبرد تجاری منطقه‌ای با رویکرد توسعه و امنیت ایران، تهران، انتشارات دانشگاه عالی دفاع ملی: 150ص.
  3. ابراهیم‌زاده. ع، 1389، حبیب زاده لمسو، کاظم، تحلیل و ارزیابی کاربری اراضی روستا – شهر گلوگاه بابل با استفاده از GIS، فصلنامه پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شماره 71: 16-31.
  4. ابوالحسنی. ب. 1387، نقش دادستان در تجدیدنظرخواهی کیفری، تهران، جنگل: 208ص.
  5. اسماعیل نسب. ح. 1395، راهکارهای تئوری و عملی تأمین امنیت غذائی از منظر حقوق بین‌الملل، مجموعه مقالات همایش ملی از امنیت غذایی تا حاکمیت غذایی در چارچوب حکمرانی مطلوب، 2 اسفند 1395، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران: 3-18.
  6. خالقی. ع. 1396، نکته­ها در قانون آئین دادرسی کیفری، تهران، موسسه پژوهش­های حقوقی شهر دانش، چاپ 9: 484ص.
  7. سلیمی. ص. 1380، چکیده حقوق جزای عمومی، انتشارات تهران صدا، چاپ اوّل، بهار: 188ص.
  8. شهری، غ.ر و ا.ح. حسین‌آبادی، 1370، مجموعه نظرهای مشورتی ادارة حقوقی دادگستری جمهوری اسلامی ایران در مسائل مدنی از سال ۱۳۵۸ به بعد، چاپ دوم، انتشارات روزنامة رسمی جمهوری اسلامی ایران: 608ص.
  9. شهری. غ.ر، م. خرازی، 1380، مجموعه‌ نظرهای مشورتی ادارة‌ کل حقوقی و تدوین قوانین قوة ‌قضائیه در مسائل مدنی از سال ۱۳۶۳ تا ۱۳۸۰، چاپ اول، انتشارات روزنامة رسمی جمهوری اسلامی ایران: 888ص.
  10. درودیان. ح، ع. درودیان. 1396، پیامدهای اجتماعی و بوم‌شناختی تغییر بی‌رویه کاربری اراضی کشاورزی، نشریه علمی ترویجی مدیریت اراضی، ج 5، شماره 2: 81-99.
  11. عسگرخانی. ا، س.م. موسوی النسب. 1395، موانع و محدودیت‌های تغییر کاربری اراضی در قوانین اساسی ایران، مجله مطالعات حقوق، سال اول، شماره 6، زمستان: 42-61.
  12. قربانی. ف. 1377، مجموعة آراء وحدت رویة دیوان عالی کشور در امور حقوقی، تهران، چاپ پنجم، انتشارات فردوسی: 213ص.
  13. قدمی. م، ص. صالحی. 1391، بررسی عوامل مؤثر در شکل‌گیری رابطه متضاد میان بخش کشاورزی و گردشگری (نمونه مورد مطالعه: شهرستان نوشهر و چالوس)، فصل­نامه مطالعات مدیریت گردشگری، شماره 17، سال 7: 173-203.
  14. قنبری شیرسوار. ع. 1398، بررسی تغییر کاربری اراضی کشاورزی در کشور، وب سایت خبرگزاری صداوسیما، سرویس پژوهش: http//www.iribnews.ir
  15. کوشکی. غ. 1392، سازمان‌های غیردولتی: از انفعال تا مشارکت رو به فعال در تعقیب دعوای عمومی با نگاهی به قانون آیین دادرسی کیفری پژوهش حقوق کیفری، سال دوم، شماره چهارم، پاییز: 65-86.
  16. کریمی، امه هانی. 1396، بررسی محدودیت‌های مالکیت اشخاص از منظر قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغی اصلاحی 1385، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی قائم‌شهر: 82ص.
  17. کلالی مقدم. ژ. 1395، بررسی عوامل موثر بر تغییر کاربری اراضی کشاورزی (نمونه موردی: مناطق روستایی شهرستان رشت)، فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی روستایی، دوره: 4، شماره 9: 113-132.
  18. مرزوقی. ح. 1382، بسط مبادلات تجاری در اکو، تهران، موسسه پژوهش‌های بازرگانی: 285ص.

       19.       Anonymous, Conference of the Parties, Twenty-First Session, Paris, 30 Nov to 11 Dec 2015, https://unfccc.int/resource/docs/2015/cop21/eng/10.pdf, (verified sep 2020).

  1. Anonymous, Report of the Special Rapporteur, The Right to Food, E/CN.4/2001/53, New York: UN Publication, 2013, (7 Feb 2001), Available at: http://www. unhchr.ch.
  2. Anonymous, The 2030Agenda for Sustainable Development https//www. Sustainable development.un.org. (verified aug 2020).
  3. Alexandratos N. ,and J. Bruinsma, 2012, World agriculture towards 2030/2050, Global Perspective Studies Team, FAO Agricultural Development Economics Division, www.fao.org/economic/esa (verified jun 2020).