نوع مقاله : پژوهشی
نویسنده
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایران
چکیده
تشخیص تغییرات کاربری و پوشش اراضی برای مدیریت و برنامه‌ریزی بهینه منابع طبیعی و بخش کشاورزی مهم است و استفاده از تصاویر ماهواره‌ای یک فناوری مناسب برای به هنگام نمودن نقشه‌های پوشش و کاربری اراضی می‌باشد. هدف این مطالعه، تعیین میزان و نوع تغییرات کاربری و پوشش اراضی در استان تهران با استفاده از داده‌های ماهواره‌ای طی دو دهه گذشته است و برای بررسی این تغییرات در سال2000 میلادی (1379 خورشیدی) از تصاویر سنجنده ماهواره لندست-7 و برای سال 2021 میلادی (1400 خورشیدی) از تصاویر سنجنده ماهواره سنتینل-2 استفاده گردید. پردازش‌های لازم بر روی تصاویر و داده‌های سنجش از دور در نرم افزارهای تحلیل مکانی انجام شد و اطلاعات مورد نیاز به‌دست آمد. مساحت اراضی منابع طبیعی و کشاورزی در سال 2000 (1379 خورشیدی) به ترتیب برابر با 1050155 و 174115 هکتار و در سال 2021 (1400 خورشیدی) برابر با 946200 و 170800 هکتار برآورد شد. مساحت اراضی منابع طبیعی استان طی سال‌های 2000 تا 2021 میلادی به میزان 103955 هکتار در سطح استان کاهش یافته است. در کل بین دو سال ذکر شده به‌میزان 3315 هکتار از مساحت اراضی کشاورزی استان کاسته شده است و همچنین بر اساس نتایج تحقیق حدود 39000 هکتار از اراضی کشاورزی به کاربری ساخته شده تغییر یافته و این وضعیت بدین دلیل می‌باشد که در این مدت حدود 36000 هکتار اراضی منابع طبیعی استان به کشاورزی تغییر کاربری یافته و کاهش بیشتر اراضی کشاورزی را ظاهراً جبران کرده است. در استان بر مساحت اراضی ساخته شده حدود 107129 هکتار افزوده شده است. از جمله پیشنهادها برای حفظ اراضی کشاورزی و طبیعی، راه اندازی سیستم پایش و مراقبت کاربری و پوشش اراضی با استفاده از قابلیت‌های سنجش از دور و خودداری از تقسیم و کوچک‌تر کردن استان تهران می‌باشد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Investigating land cover/use change in Tehran province using remote sensing data
نویسنده [English]
- Pezhman Roudgarmi
Member of Academic Staff, AREEO
چکیده [English]
Recognizing land use and land cover changes is important for optimal management and planning of natural resources and the agricultural sector, and the use of satellite images is a suitable technology for updating land use and cover maps. The aim of the article is to determine the amount and type of land cover/use changes in Tehran province using satellite data over the past two decades, and Landsat-7 satellite images were used to cover Tehran province in 2000 and Sentinel-2 satellite images were used for 2021. Necessary processing was done on images and remote sensing data in spatial analysis software and the required information was obtained. The area of natural resources and agricultural land in 2000 was estimated to be 1,050,155 and 174,115 hectares, respectively, and in 2021, it was estimated to be 946,200 and 170,800 hectares. During the years 2000 to 2021, the area of natural resources in the province has decreased by 103,955 hectares. In total, between the mentioned two years, 3315 hectares of the agricultural land area of the province has been reduced, and also based on the results of the research, about 39000 hectares of agricultural land have been changed to built-up use. This situation is because, during this period, about 36000 hectares of land natural resources have been converted to agriculture and have compensated for the further reduction of agricultural land. Also, 107,129 hectares have been added to the built-up land in the province. Among the suggestions for preserving agricultural and natural lands, are setting up a system for monitoring land use and land cover using remote sensing capabilities and refraining from dividing and shrinking Tehran province.
کلیدواژه‌ها [English]
- agriculture
- vegetation
- satellite
- Landsat
- Sentinel-2
)