پارسا عرب خزائلی؛ قربان وهاب زاده کبریا؛ سید رمضان موسوی؛ جلال زندی
چکیده
استفاده انسان عامل عمدهای در آسیبرسانی به طبیعت بهشمار میآید بنابراین یکی از راهبردهای بنیادین مدیریت گردشگری، کنترل و مدیریت اثرات بازدیدکنندگان است. برآورد ظرفیت برد تفرجگاهی، این امکان را در اختیار برنامهریزان قرار میدهد تا با دانستن میزان مجاز سرانه ورود گردشگر به هر منبع تفرجی، از کاهش توان طبیعی اکوسیستم ...
بیشتر
استفاده انسان عامل عمدهای در آسیبرسانی به طبیعت بهشمار میآید بنابراین یکی از راهبردهای بنیادین مدیریت گردشگری، کنترل و مدیریت اثرات بازدیدکنندگان است. برآورد ظرفیت برد تفرجگاهی، این امکان را در اختیار برنامهریزان قرار میدهد تا با دانستن میزان مجاز سرانه ورود گردشگر به هر منبع تفرجی، از کاهش توان طبیعی اکوسیستم جلوگیری کرده، بتوان خدمات مطلوب گردشگری را به بازدیدکنندگان به صورت پایدار عرضه دارند. از این رو ظرفیت تفرجگاهی و استفاده از آن باید متناسب با توان و ظرفیت اکولوژیکی تفرجگاه باشد. در غیر این صورت تخریب صورت گرفته در نتیجه برای رسیدن به ظرفیت برد مناسب باید اصول و اقدامات اصلاحی و حفاظتی شامل ترمیم پوشش گیاهی و حفاظت آب و خاک و غیره در صدر برنامهریزی گردشگری مناطق تفرجگاهی قرار گیرد. در پژوهش حاضر تعیین ظرفیت برد تفرجی پارک آبخیز کانی ماماتکه سنندج با هدف حفظ منابع تفرجی و گردشگری پایدار انجام پذیرفت. با توجه به بررسیهای به عمل آمده، ظرفیت برد فیزیکی در محدوده تفرج متمرکز 19272 نفر در روز و نفر 7034280 در سال و ظرفیت برد واقعی منطقه در محدوده تفرج متمرکز 2767 نفر در روز و 431186 نفر در سال برآورد شد. مقایسه کمیتهای حاصل از محاسبات نشان میدهد که با در نظر گرفتن محدودیتهای اکولوژیکی موجود در پارک آبخیز کانی ماماتکه شامل تعداد روزهای بارانی، تعداد روزهای یخبندان، شرایط بیوکلیمایی منطقه و فصل جفتگیری و زادآوری حیات وحش، ظرفیت برد فیزیکی تا 86 درصد کاهش مییابد.
قربان وهاب زاده کبریا
چکیده
امروزه صنعت گردشگری به‌عنوان اقتصاد پنهان برای تمام کشورها از ضروریات جدی برنامه‌های اقتصادی و اجتماعی مطرح است. این اقتصاد به علت عدم نیاز به سرمایه‌گذاری زیاد و ایجاد اشتغال بالا نسبت به صنایع دیگر موردتوجه کشورها به‌ویژه کشورهای درحال‌توسعه است. زمین‌گردشگری ( ژئوتوریسم ) یا همان جاذبه پدیده‌های زمین‌شناسی و ژئومورفولوژیکی ...
بیشتر
امروزه صنعت گردشگری به‌عنوان اقتصاد پنهان برای تمام کشورها از ضروریات جدی برنامه‌های اقتصادی و اجتماعی مطرح است. این اقتصاد به علت عدم نیاز به سرمایه‌گذاری زیاد و ایجاد اشتغال بالا نسبت به صنایع دیگر موردتوجه کشورها به‌ویژه کشورهای درحال‌توسعه است. زمین‌گردشگری ( ژئوتوریسم ) یا همان جاذبه پدیده‌های زمین‌شناسی و ژئومورفولوژیکی در حوزه‌های آبخیز دارای قابلیت گردشگری است. توسعه گردشگری طبیعت‌محور دارای کارکردهای متعددی برای جوامع محلی و آبخیز نشینان بوده که ازجمله راه‌کارهای مناسب برای مقابله با معضل معیشت و بیکاری است. در غالب موارد این ظرفیت اقتصادی و اجتماعی برای آمایش سرزمین در حوزه آبخیز مورد توجه جدی قرار نگرفته و به عبارت دیگر این ثروت ملی و میراث طبیعی در حوزه‌های آبخیز ایران به‌عنوان عامل توسعه پایدار لحاظ نگردیده است. شناسایی پتانسیل ژئوتوریسم در قالب ژئوپارک برای حوزه های آبخیزی که از تنوع زمین‌شناسی برخوردارند، میتواند در آمایش سرزمین این مناطق نقش اساسی ایفا نماید. در صورت وجود ژئوپارک، میراث تاریخی و فرهنگی حوزه‌های آبخیز باعث افزایش پتانسیل ژئوتوتوریسم در ژئوپارکها می‌شود. در این مناطق با جلب مشارکت جوامع محلی و آبخیزنشینان و تولیدات بومی از قبیل صنایع‌دستی و محصولات مرتعی و جنگلی، گسترش عدالت اقتصادی یا اجتماعی در حوزه‌های آبخیز تحقق مییابد. دراین صورت کمک مؤثری به آمایش سرزمین و مدیریت جامع در حوزه آبخیز می‌شود. ژئوتوریسم رهیافت جدیدی در مدیریت حوزه آبخیز از نظر اقتصادی واجتماعی بوده که علی رغم تاکید یونسکو، تاکنون مورد توجه آبخیز داران قرار نگرفته است. در مقاله حاضر نقش ژئوتوریسم وژئوپارک درآمایش سرزمین حوزهآبخیز، توسعه گردشگری، و نیز مسایل اقتصادی و اجتماعی حاصل از آن بر زندگی و معیشت آبخیزنشینان بررسی و تحلیل می گردد.