امیرهوشنگ جلالی؛ علیرضا نیکویی
چکیده
پژوهش حاضر با استفاده از اطلاعات جمعآوری شده از تناوبهای زراعی استان اصفهان از طریق پرسشنامه و تلفیق آن با مشاهدات تجربی و شاخص‌های رایج انجام شد. سه ناحیه اقلیمی اصلی شامل سرد، معتدله و گرم در استان اصفهان حاکم هستند. در هر سه منطقه اقلیمی استان تناوبها غالباً کوتاه و دربرگیرنده دو یا سه محصول زراعی میباشند. کارایی استفاده ...
بیشتر
پژوهش حاضر با استفاده از اطلاعات جمعآوری شده از تناوبهای زراعی استان اصفهان از طریق پرسشنامه و تلفیق آن با مشاهدات تجربی و شاخص‌های رایج انجام شد. سه ناحیه اقلیمی اصلی شامل سرد، معتدله و گرم در استان اصفهان حاکم هستند. در هر سه منطقه اقلیمی استان تناوبها غالباً کوتاه و دربرگیرنده دو یا سه محصول زراعی میباشند. کارایی استفاده از زمین در منطقه معتدله، منطقه گرم و منطقه سرد استان اصفهان به ترتیب دامنه‌ای معادل 98-43، 95-60 و 81-50 درصد داشتند. کارایی تولید در تناوبها تابع نوع محصول بوده و غلات دانه‌ریز مثل گندم و جو، برخی دانه‌های روغنی مثل کلزا و گلرنگ و وجود آیش در تناوبها، کارایی تولید تناوبها را به کمتر از 40 کیلوگرم در هرروز از تناوب کاهش داده‌اند. حضور گیاهان علوفهای با عملکرد بالا (مثل ذرت علوفهای) به‌ویژه وقتی در ترکیب با گیاهان غدهای (مثل چغندرقند) و صیفی‌جات (مثل هندوانه و طالبی) در تناوب قرار میگیرند، موجب افزایش کارایی تولید تناوبها (گاهی به بیش از 200 کیلوگرم در هرروز تناوب در منطقه معتدل) میشوند. بهره‌وری آب در تناوبهای زراعی هر سه منطقه استان اصفهان به‌ندرت به بیش از شش کیلوگرم به ازاء هر مترمکعب می‌رسد. افزایش تنوع محصولات زراعی در تناوبها ضروریترین اقدام در تمام مناطق اقلیمی استان محسوب میشود. تقویت جایگاه گیاهان غدهای در مناطق معتدل و گرم استان و ارتقاء جایگاه حبوبات در منطقه سرد استان نیز هم توجیه اقتصادی و هم قابلیت اجرایی دارد.
امیرهوشنگ جلالی؛ زهرا عباسی
چکیده
استفاده کارآمد از منابع آب و خاک از اهداف زیر بنایی در بخش کشاورزی است. این تحقیق به منظور بررسی امکان کشت انتظاری دو رقم نخود با آبیاری تکمیلی در سال زراعی 1396- 1395 در شرایط زارعین منطقه فریدون شهر استان اصفهان انجام شد. مقایسه عملکرد، کارایی مصرف آب و عوامل موثر بر برخی ویژگی های کیفی خاک از مواردی بودند که مورد بررسی قرار گرفتند. ...
بیشتر
استفاده کارآمد از منابع آب و خاک از اهداف زیر بنایی در بخش کشاورزی است. این تحقیق به منظور بررسی امکان کشت انتظاری دو رقم نخود با آبیاری تکمیلی در سال زراعی 1396- 1395 در شرایط زارعین منطقه فریدون شهر استان اصفهان انجام شد. مقایسه عملکرد، کارایی مصرف آب و عوامل موثر بر برخی ویژگی های کیفی خاک از مواردی بودند که مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس نتایج بدست آمدهعملکرد دانه رقم آزاد 8/1 برابر تودهی محلی نخود بود. در کشت انتظاری، کارایی مصرف آب برای رقم آزاد و توده محلی به ترتیب 1/1 و 61/0 کیلوگرم به ازاء هر متر مکعب بود. کارایی مصرف آب بر اساس ( آبیاری + بارش موثر) برای رقم آزاد و توده محلی به ترتیب 24/0 و 13/0 کیلوگرم به ازاء هر متر مکعب بود. بر پایه‌ی روش امتیاز دهی در تناوبها، امتیاز مربوط به پوشش سطح زمین، فشردگی خاک و ساختمان خاک در کشت پاییزه نخود در تناوب با غلات به ترتیب برابر 2-، 1- و 5/1 بود که نسبت به اعداد مشابه برای کشت بهاره نخود (به ترتیب 3-، 5/1- و 1) اعداد مثبت‌تری بوده و برتری تناوبهای با حضور نخود پاییزه را در این موارد خاطر نشان می‌سازد. با توجه به مزایای ذکر شده، امکان کشت پاییزه نخود با استفاده از ارقام اصلاح شده مثل رقم آزاد در منطقه مطالعه وجود داشته و میتواند موجب بهبود کارایی استفاده از منابع آب (بارش موثر و آبیاری تکمیلی)، کاهش تخریب خاک و ارتقاء ویژگی های کیفی خاک شود.
امیرهوشنگ جلالی؛ علیرضا نیکویی
چکیده
مدیریت پایدار اراضی کشاورزی بدون توجه به تناوبهای زراعی میسر نیست. به منظور بررسی تناوبهای زراعی در دهستان دشت، شهرستان شهرضا پژوهشی در سال 1393 انجام و شاخص کارایی تناوب به عنوان معیاری اکولوژیک و شاخص‌های کارایی تولید، کارایی مصرف آب و کارایی استفاده از زمین به عنوان معیارهای زراعی محاسبه شدند. بر اساس نتایج بدست آمده دو تناوب ...
بیشتر
مدیریت پایدار اراضی کشاورزی بدون توجه به تناوبهای زراعی میسر نیست. به منظور بررسی تناوبهای زراعی در دهستان دشت، شهرستان شهرضا پژوهشی در سال 1393 انجام و شاخص کارایی تناوب به عنوان معیاری اکولوژیک و شاخص‌های کارایی تولید، کارایی مصرف آب و کارایی استفاده از زمین به عنوان معیارهای زراعی محاسبه شدند. بر اساس نتایج بدست آمده دو تناوب (پیاز پاییزه-گلرنگ تابستانه- گندم) و (پنبه- آیش - سورگوم علوفهای کشت اول) از کارایی تناوب قابل قبولی برخوردار نبودند. تناوبهای (گندم-گلرنگ تابستانه-جو)، (گندم- ارزن کشت دوم-جو) و (گندم-آفتابگردان کشت دوم- جو) به ترتیب با شاخص کارایی تناوب 67/1، 2 و 2 نسبت به سایر تناوبها برتری داشتند. به استثناء تناوب‌هایی که دارای گیاهان علوفه ای و صیفی‌جات بودند، دو تناوب (گندم- ذرت دانه ای میان رس- جو) و (گندم- سورگوم دانه ای کشت دوم – جو) به ترتیب با کارایی تولید 07/28 و 7/30 کیلوگرم در روز بهترین تناوبها از این نظر بودند. بیشترین و کمترین کارایی مصرف آب مشاهده شده در این پژوهش معادل 54/1 و 1 کیلوگرم به ازاء هر متر مکعب به ترتیب مربوط به دو تناوب (گندم- سورگوم دانه ای کشت دوم – جو) و (گندم-آفتابگردان کشت دوم- جو) بود. کارایی استفاده از زمین در منطقه مطالعاتی دامنه ای از 58 تا 88 درصد داشت. کوتاهی زنجیره تناوبها، اجرای تناوبهای ناقص و اساساً فقدان تفکر "تناوب محور" موجب شده تناوبهای زراعی در منطقه مطالعه از کارایی لازم برخوردار نباشند.
امیرهوشنگ جلالی؛ حمیدرضا سالمی
چکیده
پایش شرایط تولید محصولات و ارائه آمارهای صحیح نقش مهمی در کشاورزی پایدار در هر منطقه خواهد داشت. به منظور تعیین عملکرد واقعی (میانگین عملکرد منطقه) و عملکرد سهلالوصول (عملکرد در شرایط کشاورزان پیش رو) و برآورد صرفهجویی حاصل از آن، پژوهشی در سال 1393-1392 در منطقه فریدن استان اصفهان انجام شد. در جامعه آماری مورد مطالعه بر اساس پرسش نامههای ...
بیشتر
پایش شرایط تولید محصولات و ارائه آمارهای صحیح نقش مهمی در کشاورزی پایدار در هر منطقه خواهد داشت. به منظور تعیین عملکرد واقعی (میانگین عملکرد منطقه) و عملکرد سهلالوصول (عملکرد در شرایط کشاورزان پیش رو) و برآورد صرفهجویی حاصل از آن، پژوهشی در سال 1393-1392 در منطقه فریدن استان اصفهان انجام شد. در جامعه آماری مورد مطالعه بر اساس پرسش نامههای توزیع شده، از میان عوامل اصلی موثر در تولید، استفاده از غدههای بذری گواهی شده، ضدعفونی غده‌ها و استفاده از کودهای دارای پتاسیم برای رقم آگریا به ترتیب در بین 43، 66 و 59 درصد از بهره برداران رعایت شده بود. برای رقم مارفونا در صدهای مذکور برای سه عامل به ترتیب 42، 65 و 74 بدست آمد. توجه به سه عامل مذکور میتواند باعث افزایش 2/12 و 3/12 تن در هکتار در عملکرد واقعی به ترتیب در دو رقم آگریا و مارفونا شده و دستیابی به عملکرد سهلالوصول را میسر کند.بهره‌وری آب مصرفی برای دو رقم آگریا و مارفونا بر اساس عملکردهای واقعی به ترتیب برابر 95/2 و 56/2 کیلوگرم به ازاء هر متر مکعب آب مصرفی بود. در صورت ارتقاء سطح تولید به عملکرد سهلالوصول این اعداد به ترتیب به 06/4 و 68/3 کیلوگرم به ازاء هر متر مکعب آب مصرفی افزایش یافت. نیاز خالص آبی سیب زمینی در منطقه فریدن 5809 متر مکعب در هکتار اندازه گیری شد، بنابراین با رعایت اصول صحیح تولید و دستیابی به عملکرد سهلالوصول در این منطقه به وسعت تقریبی 4000 هکتار می‌توان سالیانه معادل 387200 متر مکعب صرفه جویی در مصرف آب را انتظار داشت.