میر ناصر نویدی؛ هادی اسدی رحمانی؛ منصور چترنور؛ رسول خوارزمی؛ محمد جمشیدی؛ علیرضا ضیایی جاوید؛ زهرا محمداسماعیل؛ فاطمه ابراهیمی میمند
چکیده
تغییر کاربری اراضی کشاورزی یکی از چالشهای مهم در ارتباط با تولید محصولات کشاورزی و امنیت غذایی محسوب میشود. که نتیجه آن از دست رفتن خاک و به خطر افتادن امنیت غذایی است. این مطالعه با هدف بررسی چالشهای مرتبط با اراضی حاصلخیز کشاورزی ایران صورت گرفت که تهدید کاربری اراضی کشاورزی را در ابعاد مختلف مورد بررسی قرار داده است. در ادامه ...
بیشتر
تغییر کاربری اراضی کشاورزی یکی از چالشهای مهم در ارتباط با تولید محصولات کشاورزی و امنیت غذایی محسوب میشود. که نتیجه آن از دست رفتن خاک و به خطر افتادن امنیت غذایی است. این مطالعه با هدف بررسی چالشهای مرتبط با اراضی حاصلخیز کشاورزی ایران صورت گرفت که تهدید کاربری اراضی کشاورزی را در ابعاد مختلف مورد بررسی قرار داده است. در ادامه با مروری بر قوانین تغییر کاربری اراضی در کشورهای مختلف و بررسی قوانین موجود در کشور ایران، سیاست‌های کلی مرتبط با صیانت از اراضی کشاورزی مورد واکاوی قرار گرفته است. بررسیها نشان داد که هر کشور مجموعه قوانینی را برای حفاظت از اراضی کشاورزی تدوین کرده است. ارزیابی قوانین کاربری اراضی در ایران نشان میدهد که علیرغم وجود قوانین مرتبط، اجرای آن‌ها بسیار ضعیف بوده و دلایل اجتماعی و تاریخی تغییر کاربری اراضی نیز در کنار عدم پایبندی جامعه به قانون در این مورد اثرگذار بوده است. نتایج ارزیابی تغییرات زمانی رشد و توسعه کلانشهرها نشان داد که وسعت محدوده شهری در مراکز استانهای مختلف گسترش زیادی داشته که موجب از بین رفتن اراضی حاصلخیز کشاورزی در محدوده این شهرها شده است. آمار پنج‌ساله تقاضای تغییر کاربری اراضی به تفکیک استانها نیز بیانگر تمایل مالکان به تغییر کاربری اراضی برای سودآوری بیشتر بوده که نتیجه آن از بین رفتن خاکهای حاصلخیز، کاهش تولیدات کشاورزی و به خطر افتادن امنیت غذایی کشور است.
محمد پسندیده؛ محمدجعفر ملکوتی؛ کریم شهبازی؛ زهرا محمداسماعیل
چکیده
طبق مطالعات انجامشده، 8/71 درصد اراضی کشاورزی کشور دارای فسفر قابلجذب کمتر از 15 میلیگرم بر کیلوگرم میباشد. ازطرفدیگر، مصرف بیشازحد کودهای فسفاتی در خاکهای آهکی، افزونبر ارزبری فراوان، موجب انباشتگی فسفر و کاهش جذب ریزمغذیها بهویژه روی (Zn) در محصولات کشاورزی میشود. از کودهای فسفاتی مصرفی تنها 15 تا20درصد توسط ...
بیشتر
طبق مطالعات انجامشده، 8/71 درصد اراضی کشاورزی کشور دارای فسفر قابلجذب کمتر از 15 میلیگرم بر کیلوگرم میباشد. ازطرفدیگر، مصرف بیشازحد کودهای فسفاتی در خاکهای آهکی، افزونبر ارزبری فراوان، موجب انباشتگی فسفر و کاهش جذب ریزمغذیها بهویژه روی (Zn) در محصولات کشاورزی میشود. از کودهای فسفاتی مصرفی تنها 15 تا20درصد توسط گیاهان در هر سال جذب میشود و مابقی در خاکهای زراعی با pHبالا و آهکی تثبیت و باعث افزایش فسفرکل خاک میشود که میتواند باعث بروز مسائل و مشکلات محیط‌زیستی در برخی مناطق که نزدیک به دریاچه بوده ویا آبهای سطحی بهعنوان آب شرب استفاده میشود، گردد. بدینترتیب، بایستی بهدنبال شاخصهایی بود تا درعین اینکه نیاز گیاه را درنظر میگیرد، مانع از معضلات محیط‌زیستی گردد. از دیگرسو، آزادشدن فسفر در خاکهای آهکی بهمراتب آسانتر از خاکهای اسیدیاست. زیرا، انرژی اتصال یون فسفات به کلسیم پنج مرتبه کمتر از انرژی اتصال آن به آهن و آلومینیم است. بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت که مصرف کودهای فسفاتی باید مبتنی بر نتایج تجزیه خاک بوده و در توصیه مصرف کودهای فسفاتی، ضمن توجه به حدبحرانی آن، به مقدار فسفرکل خاک نیز توجه کرد. بنابراین، در خاکهای زراعی که با انباشتگی فسفر روبهرو بوده و شاخص محیط‌زیستی اجازه مصرف کود را نمیدهد، می‌توان با اعمال روش‌هایی مناسب از جمله مصرف کودهای فسفاتی بر پایة نتایج تجزیه خاک، افزایش مواد آلی و استفاده از کودهای زیستی حل‌کننده فسفات امکان استفاده از فسفر غیرقابل‌جذب خاک را افزایش داده و ضمن تأمین فسفر موردنیاز گیاه و پایداری تولید و بهینهسازی مصرف کود از مخاطرات محیط‌زیستی پیشگیری نمود.