شناسنامه علمی شماره
فنی ترویجی
کامران میرزاشاهی
چکیده
بهبود کیفیت خاک برای توسعه پایدار کشاورزی و تامین امنیت غذایی جمعیت رو به رشد موضوعی انکار ناپذیر است. کربن آلی خاک عاملی تعیین کننده بر ویژگیهای شیمیایی، فیزیکی و زیستی خاک و نیز کمیت و کیفیت عملکرد است. بررسی دادهها نشان میدهد که کربن آلی خاک های شمال خوزستان به واسطه اعمال مدیریتهای نامناسب سیر نزولی داشته، به طوری ...
بیشتر
بهبود کیفیت خاک برای توسعه پایدار کشاورزی و تامین امنیت غذایی جمعیت رو به رشد موضوعی انکار ناپذیر است. کربن آلی خاک عاملی تعیین کننده بر ویژگیهای شیمیایی، فیزیکی و زیستی خاک و نیز کمیت و کیفیت عملکرد است. بررسی دادهها نشان میدهد که کربن آلی خاک های شمال خوزستان به واسطه اعمال مدیریتهای نامناسب سیر نزولی داشته، به طوری که مقدار کربن آلی خاک در اغلب اراضی کمتر از یک درصد میباشد. این در حالی است که حدود 60 درصد خاکهای کشور دارای کربن آلی زیر یک درصد هستند. آگاهی کشاورزان به نقش کربن آلی خاک در اراضی، آنها را قادر میسازد که بتوانند تصمیمهای درستی برای پذیرش عملیات مدیریتی مناسب برای بالا بردن حاصلخیزی خاک، که مستلزم بکارگیری مدیریت خاک و محصول نظیر مدیریت تلفیقی حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاهی در رویکردی جامع نگر و مداوم است، بگیرند. خاطر نشان میشود میزان کربن آلی را می توان با اعمال ضریبی (724/1 ) به تعداد ماده آلی خاک تبدیل نمود.
فنی ترویجی
الهیار خادم؛ فائز رئیسی؛ حسین بشارتی
چکیده
فعالیتهای انسانی در زمینه های مختلف کشاورزی و صنعتی موجب افزایش روز افزون ضایعات می گردد. دفع و تخلیه نامناسب این ضایعات در محیط باعث ایجاد عوارض نامطلوبی برای محیط زیست می گردد. استفاده مناسب و کاربردی از این ضایعات موجب کاهش فشار بر محیط زیست خواهد شد. بیوچار ماده کربنی است که از گرمادهی بقایای گیاهی و ضایعات در محیط حاوی اکسیژن ...
بیشتر
فعالیتهای انسانی در زمینه های مختلف کشاورزی و صنعتی موجب افزایش روز افزون ضایعات می گردد. دفع و تخلیه نامناسب این ضایعات در محیط باعث ایجاد عوارض نامطلوبی برای محیط زیست می گردد. استفاده مناسب و کاربردی از این ضایعات موجب کاهش فشار بر محیط زیست خواهد شد. بیوچار ماده کربنی است که از گرمادهی بقایای گیاهی و ضایعات در محیط حاوی اکسیژن محدود یا بدون اکسیژن به دست میآید. تجزیه گرمایی زیست توده در محیط فاقد اکسیژن را گرماکافت می نامند. بیوچار پایداری بالایی داشته و به منظور مدیریت ضایعات، کاهش تغییرات اقلیمی، تولید انرژی و بهبود خصوصیات خاک تولید میشود. خصوصیات منحصر به فرد بیوچار آن را به عنوان گزینه مناسبی برای مصرف در خاک مطرح ساخته است. بیوچار خصوصیات مختلف فیزیکی (از جمله ساختمان خاک، جرم مخصوص ظاهری، هدایت هیدرولیکی)، شیمیایی (pH، ظرفیت تبادل کاتیونی، میزان مواد آلی) و زیستی خاک (فعالیت میکروبی، تنوع میکروبی، فعالیت آنزیمی، جمعیت میکروبی) را تحت تأثیر قرار داده و موجب بهبود حاصلخیزی خاک میشود. بیوچار با تأمین بخشی از عناصر مورد نیاز گیاه موجب افزایش عملکرد گیاه می گردد. مصرف بیوچار در اغلب موارد باعث بهبود خصوصیات خاک شده است، هرچند در مواردی نیز آثار منفی آن مشاهده گردیده است.
امیرهوشنگ جلالی؛ حمیدرضا سالمی
چکیده
پایش شرایط تولید محصولات و ارائه آمارهای صحیح نقش مهمی در کشاورزی پایدار در هر منطقه خواهد داشت. به منظور تعیین عملکرد واقعی (میانگین عملکرد منطقه) و عملکرد سهلالوصول (عملکرد در شرایط کشاورزان پیش رو) و برآورد صرفهجویی حاصل از آن، پژوهشی در سال 1393-1392 در منطقه فریدن استان اصفهان انجام شد. در جامعه آماری مورد مطالعه بر اساس پرسش نامههای ...
بیشتر
پایش شرایط تولید محصولات و ارائه آمارهای صحیح نقش مهمی در کشاورزی پایدار در هر منطقه خواهد داشت. به منظور تعیین عملکرد واقعی (میانگین عملکرد منطقه) و عملکرد سهلالوصول (عملکرد در شرایط کشاورزان پیش رو) و برآورد صرفهجویی حاصل از آن، پژوهشی در سال 1393-1392 در منطقه فریدن استان اصفهان انجام شد. در جامعه آماری مورد مطالعه بر اساس پرسش نامههای توزیع شده، از میان عوامل اصلی موثر در تولید، استفاده از غدههای بذری گواهی شده، ضدعفونی غده‌ها و استفاده از کودهای دارای پتاسیم برای رقم آگریا به ترتیب در بین 43، 66 و 59 درصد از بهره برداران رعایت شده بود. برای رقم مارفونا در صدهای مذکور برای سه عامل به ترتیب 42، 65 و 74 بدست آمد. توجه به سه عامل مذکور میتواند باعث افزایش 2/12 و 3/12 تن در هکتار در عملکرد واقعی به ترتیب در دو رقم آگریا و مارفونا شده و دستیابی به عملکرد سهلالوصول را میسر کند.بهره‌وری آب مصرفی برای دو رقم آگریا و مارفونا بر اساس عملکردهای واقعی به ترتیب برابر 95/2 و 56/2 کیلوگرم به ازاء هر متر مکعب آب مصرفی بود. در صورت ارتقاء سطح تولید به عملکرد سهلالوصول این اعداد به ترتیب به 06/4 و 68/3 کیلوگرم به ازاء هر متر مکعب آب مصرفی افزایش یافت. نیاز خالص آبی سیب زمینی در منطقه فریدن 5809 متر مکعب در هکتار اندازه گیری شد، بنابراین با رعایت اصول صحیح تولید و دستیابی به عملکرد سهلالوصول در این منطقه به وسعت تقریبی 4000 هکتار می‌توان سالیانه معادل 387200 متر مکعب صرفه جویی در مصرف آب را انتظار داشت.
فنی ترویجی
حمیدرضا ذبیحی؛ مجتبی نوری حسینی
چکیده
گوگرد از عناصر ضروری برای رشد گیاهان عالی است. حضور گوگرد در ساختمان بتامین، بیوتین ، اسیدهای آمینه گوگردار، موجب نقش کلیدی این عنصر در فعال کردن بسیاری از آنزیم ها، پروتئین‌سازی و تعدیل سمیت بعضی عناصر سنگین در گیاهان شده است . گوگرد علاوه بر نقش تغذیه‌ای برای گیاهان، بعنوان یک ماده اصلاحی در خاکهای آهکی، سدیمی و شوروسدیمی جهت بهبود ...
بیشتر
گوگرد از عناصر ضروری برای رشد گیاهان عالی است. حضور گوگرد در ساختمان بتامین، بیوتین ، اسیدهای آمینه گوگردار، موجب نقش کلیدی این عنصر در فعال کردن بسیاری از آنزیم ها، پروتئین‌سازی و تعدیل سمیت بعضی عناصر سنگین در گیاهان شده است . گوگرد علاوه بر نقش تغذیه‌ای برای گیاهان، بعنوان یک ماده اصلاحی در خاکهای آهکی، سدیمی و شوروسدیمی جهت بهبود برخی خصوصیات فیزیک و شیمیایی خاک مطرح میباشد. بخش کشاورزی استان خراسان رضوی به عنوان یکی از بزرگترین و مهمترین تولیدکنندگان محصولات کشاورزی، نقش مهمی در تامین نیازهای حیاتی جامعه، امنیت غذایی، تامین مواد اولیه مورد نیاز صنایع و ایجاد اشتغال دارد. خاکهای استان خراسان رضوی به دلیل نامساعد بودن شرایط فیزیکی و شیمیایی قادر به تامین تمامی نیازهای غذایی گیاهان(زراعی و باغی کشت شده) به ویژه فسفر و عناصر ریز مغذی نمیباشند. افزایش مدام کودهای شیمیایی اگرچه در کوتاه مدت ممکن است باعث تامین این عناصر غذایی شود اما در بلند مدت میتواند باعث آلودگی خاک و آب شود. نتایج تحقیقات انجام شده نشان داده است که مصرف صحیح گوگرد در خاک میتواند ضمن بهبود شرایط شیمیایی خاک به جذب بهتر بعضی عناصر غذایی توسط گیاه کمک کند و با افزایش عملکرد گیاه از مخاطرات زیست محیطی احتمالی نیز جلوگیری نماید. لذا مصرف گوگرد همراه با ماده آلی و تیوباسیلوس به میزان دو درصد گوگرد مصرفی برای بهبود شرایط شیمیایی و فیزیکی خاک و افزایش عملکرد گیاهان توصیه میشود.
فنی ترویجی
یاسر عظیم زاده؛ نصرت اله نجفی
چکیده
تغییرات اقلیمی یکی از بزرگترین چالشهای جهان امروز است. افزایش گاز دیاکسید کربن اتمسفر در نتیجه سوزاندن سوختهای فسیلی و تغییر کاربری اراضی از علتهای اصلی گرمایش جهانی به شمار میرود. بیوچار ماده جامد غنی از کربن پایدار میباشد که برای صدها تا هزاران سال در محیط باقی میماند؛ بنابراین، میتواند با ذخیره کربن، ...
بیشتر
تغییرات اقلیمی یکی از بزرگترین چالشهای جهان امروز است. افزایش گاز دیاکسید کربن اتمسفر در نتیجه سوزاندن سوختهای فسیلی و تغییر کاربری اراضی از علتهای اصلی گرمایش جهانی به شمار میرود. بیوچار ماده جامد غنی از کربن پایدار میباشد که برای صدها تا هزاران سال در محیط باقی میماند؛ بنابراین، میتواند با ذخیره کربن، تغییرات اقلیمی و گرمایش زمین را کاهش دهد. علاوهبر آن، افزودن بیوچار به خاک، میتواند بهطور مستقیم و غیرمستقیم انتشار گاز اکسید نیتروژن و سایر گازهای گلخانهای را از خاک کاهش دهد. بیوچار از تخریب گرمایی مواد آلی در محیط بدون اکسیژن و یا با اکسیژن محدود تولید میشود که به این فرآیند، گرماکافت گفته میشود. زیستتوده در طی گرماکافت دچار تغییرات فیزیکی، شیمیایی و مولکولی شده و به سه فاز مایع (روغن زیستی)، جامد (بیوچار) و گاز تبدیل میشود. هر سه فاز جامد، مایع و گاز تولید شده در طی گرماکافت، قابلیت استفاده بهعنوان سوخت را دارد. افزودن بیوچار به خاک علاوهبر ترسیب کربن، باعث بهبود ویژگیهای فیزیکی، شیمیایی و زیستی خاک میشود؛ بنابراین، با افزایش حاصلخیزی خاک و عملکرد محصول نقش مهمی در کشاورزی پایدار و مدیریت پایدار خاک بازی میکند.
فنی ترویجی
حسین صفاری
چکیده
تولید ورمی‌کمپوست فرآیندی غیرگرمادوست است که در آن فعالیت کرم‌های خاکی و اکسیداسیون میکروبی توسط باکتریهای همراه ورمی کمپوست دخالت دارند. طی این فرآیند بیولوژیک و تجزیه مواد آلی، کود زیستی ورمی کمپوست تولید میشود. ورمی کمپوست شامل فضولات کرم خاکی و محصول نهایی مواد آلی تجزیه شده توسط گونه‌های خاصی از کرم‌های خاکی با مشارکت ...
بیشتر
تولید ورمی‌کمپوست فرآیندی غیرگرمادوست است که در آن فعالیت کرم‌های خاکی و اکسیداسیون میکروبی توسط باکتریهای همراه ورمی کمپوست دخالت دارند. طی این فرآیند بیولوژیک و تجزیه مواد آلی، کود زیستی ورمی کمپوست تولید میشود. ورمی کمپوست شامل فضولات کرم خاکی و محصول نهایی مواد آلی تجزیه شده توسط گونه‌های خاصی از کرم‌های خاکی با مشارکت باکتریهای مفید دستگاه گوارش کرم خاکی میباشد. بررسی نتایج تحقیقات متعدد بر روی ویژگیهای منحصر به فرد ورمی کمپوست تولید شده با استفاده از گونه‌های مختلف کرم‌های خاکی(بیش از 20 گونه) بیانگر آنست که جمعیت باکتریهای خاک تا پنج برابر و جمعیت باکتریهای سیستم گوارش کرم خاکی تا 1000 برابر افزایش می یابد به نحوی که جمعیت باکتریهای مفید تا 1010 در هر گرم و متعاقب آن تولید آنزیم‌های متعدد و مفید محرک رشد افزایش معنی‌دار داشته است. عملکرد محصولات مختلف در تیمارهایی که ورمی‌کمپوست مصرف شده افزایش چشمگیر داشته و در بعضی موارد بیشتر از تیمارهایی است که کود شیمیایی مصرف گردیده است. از بعد سلامتی گیاه و تولید محصول سالم مصرف ورمی کمپوست تا 50 درصد موجب افزایش کیفیت محصول و کاهش جذب عناصر سنگین در خاک‌هایی که ورمی کمپوست مصرف شده گردیده است. تنوع باکتریایی در ورمی کمپوست به طور مستقیم با افزایش حلالیت عناصر غذایی، تولید هورمون، تثبیت نیتروژن، معدنی کردن مواد آلی و تشکیل کلاتهای فلزی بر روی ذرات ورمی کمپوست با سطح ویژه بالا و غیره موجب افزایش عملکرد کمی در محصولات مختلف از حداقل 20 تا 70 درصد شده است. کاربرد ورمی کمپوست به‌وسیله افزودن باکتریهای مفید به خاک منجر به کنترل بیماری‌ها و انواع فیتوپاتوژنها از قبیل رایزوکتونیا، فیتوفترا ، فوزاریوم، ورتیسیلیوم و غیره که باعث افزایش مقاومت گیاهان نسبت به بیماری‌ها و متعاقب آن کاهش مصرف سموم کشاورزی گردیده است. وجود تنوع باکتریایی در ورمی کمپوست به حدی مهم است که در بعضی تحقیقات استفاده از ورمی کمپوست استریل مانع کنترل بیماری‌های مختلف از جمله قارچ فوزاریوم شد. نتیجه اینکه کنترل قارچ بیماری با ورمی کمپوست کاملاً زیستی است و بخش مهمی از اثربخشی ورمی کمپوست متأثر از تنوع باکتریایی زیاد آن میباشد و در این راستا ضرورت دارد فرهنگ تولید، مصرف و ترویج کود آلی زیستی ورمی کمپوست بیش از پیش توسعه یابد.